Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 15 października 2019 r. w sprawie zakresu danych zawartych w ewidencji zakupu i sprzedaży oraz w deklaracjach dla podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988), dotyczącego nowych plików JPK_V7, przedsiębiorcy będący czynnymi podatnikami VAT w części ewidencyjnej tych plików mają obowiązek stosowania dodatkowego oznaczenia MPP (mechanizm podzielonej płatności) dla określonych transakcji sprzedaży i zakupu. Jest to symbol literowy stosowany w nowym pliku JPK_VAT z deklaracją dla wszystkich faktur sprzedaży i faktur zakupu dokumentujących transakcje objęte obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności.

Warunki stosowania obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności:

Na podstawie art. 108a ust.1a ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności występuje przy łącznym spełnieniu następujących warunków:

• podatnik VAT (czynny lub zwolniony przedmiotowo lub podmiotowo) otrzymał fakturę z wykazaną kwotą podatku VAT albo przekazuje całość lub część zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi;
• otrzymana faktura dokumentuje nabycie towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (w całości lub w części) albo nabycia tych towarów czy usług dotyczy kwota płacona przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi;
• kwota należności ogółem na tej fakturze przekracza kwotę 15 000 zł brutto albo kwotę tę przekracza całość lub część zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi dokumentowana fakturą zaliczkową.

Obowiązki sprzedawcy i nabywcy w przypadku transakcji objętej obowiązkowym MPP (towary i usługi z Załącznik nr 15 + kwota faktury powyżej 15 000 zł brutto):

1) Po stronie sprzedawcy – obowiązek oznaczenia faktury wyrazami: „mechanizm podzielonej płatności” oraz wymóg przyjęcia płatności od nabywcy z zastosowaniem tego mechanizmu,

Wielu dostawców i usługodawców ze względów bezpieczeństwa podatkowego decyduje się na oznaczanie wszystkich faktur sprzedaży adnotacją „mechanizm podzielonej płatności”. Możliwość przyjęcia takiego uproszczenia znajduje uzasadnienie w objaśnieniach podatkowych Ministerstwa Finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie MPP.

2) Po stronie nabywcy – obowiązek dokonania zapłaty należności z użyciem mechanizmu podzielonej płatności.

Nabywcy często decydują się na dokonywanie płatności z użyciem mechanizmu podzielonej płatności za wszystkie faktury. A więc także za te, w odniesieniu do których obowiązek zastosowania ww. mechanizmu nie występuje na zasadzie dobrowolnego MPP.

Oznaczenie MPP dla faktur sprzedaży i faktur zakupu w części ewidencyjnej nowego pliku JPK_VAT z deklaracją nie dotyczy:

1. transakcji w przypadku których sprzedawca dobrowolnie umieścił na fakturze sprzedaży  adnotację  „mechanizm podzielonej płatności” mimo braku takiego obowiązku
2. transakcji dla których nabywca zastosował dobrowolnie mechanizm podzielonej płatności i dokonał zapłaty komunikatem MPP mimo braku takiego obowiązku.

Automatyczne oznaczanie przez sprzedawcę faktur adnotacją: „mechanizm podzielonej płatności”, albo dokonywanie płatności przez nabywcę za wszystkie faktury z użyciem MPP nie mają zatem wpływu na stosowanie oznaczenia MPP w części ewidencyjnej nowego pliku JPK_V7 do faktur sprzedaży i faktur zakupu.

Nowy JPK_V7 od 1 października 2020 r. wymaga od podatników podatku od towarów i usług oznaczania symbolem „MPP” tylko tych transakcji sprzedaży i zakupu, wobec których zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności jest obligatoryjne niezależnie od adnotacji na fakturze i sposobu zapłaty za fakturę.

Za błędne oznaczenie transakcji (w przypadku niezłożenia stosownej korekty w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania wystosowanego w tym zakresie przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego) może być nałożona w formie decyzji kara pieniężna w wysokości 500 zł za każdy błąd.

Ewa Stolarczyk, Abak S.A.

Kody GTU są częścią zmian związanych z wejściem w życie nowych przepisów dotyczących przesyłania JPK VAT i stanowią dodatkowy obowiązek dla przedsiębiorców, którego niewypełnianie może narazić ich na odpowiedzialność materialną. GTU to potoczna nazwa kodu grupy towarowej albo grupy usługowej, którą przedsiębiorcy (sprzedawcy towarów i usług) będą mieli obowiązek stosować  w nowej strukturze JPK od 1 października 2020 r.

Podatnicy będą zmuszeni do weryfikacji sprzedawanych towarów oraz świadczonych usług pod kątem ich przynależności do jednej z trzynastu grup towarowo-usługowych. W przypadku, jeśli towar lub usługa będzie należeć do jednej z nich, podatnik ma obowiązek przypisania im właściwego kodu GTU w JPK VAT.

Kody GTU obejmują wyłącznie sprzedawców, gdyż dotyczą tylko faktur przychodowych

W przypadku, gdy w danym okresie została wystawiona faktura sprzedaży, dotycząca wskazanego poniżej towaru lub usługi, która jest ujmowana w pliku JPK VAT, należy wstawić cyfrę 1 przy odpowiednim kodzie GTU. Jeżeli faktura nie zawiera wymienionych powyżej towarów lub usług – pole pozostaje puste. Do jednej faktury sprzedaży może być przypisane jednocześnie nawet 13 kodów. Obowiązek umieszczania kodów GTU nie dotyczy dobowych i miesięcznych raportów z kasy fiskalnej.

Dostawa towarów (kody GTU 01 od 10):

GTU_01: napoje alkoholowe – alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym. Wyrobami pośrednimi w rozumieniu tej ustawy są wszelkie wyroby o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu przekraczającej 1,2 % objętości, lecz nieprzekraczającej 22 % objętości, objęte pozycjami CN 2204 (wino ze świeżych winogron włącznie z winami wzmocnionymi, moszcz gronowy, inny niż objęty pozycją 2009), 2205 (wermut i pozostałe wina ze świeżych winogron, aromatyzowane roślinami lub substancjami aromatycznymi) i 2206 00 (pozostałe napoje fermentowane np. cydr, perry,i miód pitny, sake, mieszanki napojów fermentowanych oraz mieszanki napojów fermentowanych i napojów bezalkoholowych, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone) z wyjątkiem wyrobów określonych w art. 94 (piwo). Kod GTU 01 nie dotyczy usług gastronomicznych obejmujących wymienione napoje alkoholowe;

GTU_02: benzyny silnikowe i lotnicze z wyłączeniem benzyn lakowych i przemysłowych, gaz płynny, oleje napędowe i opałowe, biopaliwa ciekłe itp. (pełen katalog towarów wraz z kodami CN znajduje się w art. 103 ust. 5aa ustawy o podatku od towarów i usług);

GTU_03: olej opałowy w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz olej smarowy, pozostałe oleje o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99, z wyłączeniem wyrobów o kodzie CN 2710 19 85 (oleje białe, parafina ciekła);

GTU_04: wyroby tytoniowe i susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym;

GTU_05: odpady określone w poz.79-91 załącznika nr 15 ustawy o VAT  w tym m.in. wraki przeznaczone do złomowania inne niż statki i pozostałe konstrukcje pływające, odpady szklane, odpady z papieru i tektury, odpady z tworzyw sztucznych, pozostałe odpady gumowe, odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal, niebezpieczne odpady zawierające metal, odpady i braki ogniw i akumulatorów elektrycznych; zużyte ogniwa i baterie galwaniczne oraz akumulatory elektryczne, surowce wtórne metalowe, surowce wtórne ze szkła, z papieru i tektury, z tworzyw sztucznych, z gumy;

GTU_06: urządzenia elektroniczne oraz części i materiały do nich wymienione w poz.7-9, 59-63, 65, 66, 69 i 94-96 załącznika nr 15 do ustawy o VAT w tym m.in. tonery bez głowicy drukującej do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych, kasety z tuszem bez głowicy do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych, folia typu stretch, komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych, dyski twarde HDD, dyski SSD, telefony komórkowe w tym smartfony, konsole do gier wideo (w rodzaju stosowanych z odbiornikiem telewizyjnym lub samodzielnym ekranem) i pozostałe urządzenia do gier zręcznościowych lub hazardowych z elektronicznym wyświetlaczem – z wyłączeniem części i akcesoriów, aparaty fotograficzne cyfrowe i kamery cyfrowe, procesory, kasety z tuszem i głowicą drukującą do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych, tonery z głowicą drukującą do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych;

GTU_07: pojazdy oraz części samochodowe o kodach wyłącznie CN 8701–8708 oraz CN 8708 10 (ciągniki inne niż wewnątrzzakładowe, pojazdy silnikowe do przewozu dziesięciu lub więcej osób razem z kierowcą, samochody i pozostałe pojazdy silnikowe przeznaczone zasadniczo do przewozu osób (inne niż te objęte pozycją 8702), włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, pojazdy silnikowe do transportu towarów, pojazdy silnikowe specjalnego przeznaczenia, inne niż te zasadniczo przeznaczone do przewozu osób lub towarów (na przykład pojazdy pogotowia technicznego, dźwigi samochodowe, pojazdy strażackie, betoniarki samochodowe, zamiatarki, polewaczki, przewoźne warsztaty, ruchome stacje radiologiczne), podwozia wyposażone w silniki, do pojazdów silnikowych objętych pozycjami od 8701 do 8705, nadwozia (włączając kabiny), do pojazdów silnikowych objętych pozycjami od 8701 do 8705, części i akcesoria do pojazdów silnikowych objętych pozycjami od 8701 do 8705. Obowiązek umieszczania kodu GTU 07 nie dotyczy usług naprawy pojazdów w skład których wchodzą części samochodowe;

GTU_08: metale szlachetne oraz nieszlachetne wymienione w poz 1-3 załącznika nr 12 do ustawy o VAT oraz w poz. 12-25, 33-40,45,46,56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy w tym m.in. wyroby płaskie walcowane na zimno i na gorąco, pręty walcowane na gorąco i ciągnione na zimno,  kształtowniki ze stali stopowej i niestopowej, srebro, złoto, platyna – nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu  lub w postaci proszku, złoto i srebro, platerowane platyną, nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu, aluminium nieobrobione plastycznie, odpady i złom metali nieszlachetnych, części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota, srebra i platyny, tj. niewykończone lub niekompletne wyroby jubilerskie i wyraźne części biżuterii, w tym pokrywane lub platerowane metalem szlachetnym,

GTU_09: – leki oraz wyroby medyczne – produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne objęte obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art.37av ust.1 ustawy Prawo farmaceutyczne, zawarte w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ogłaszanym przez Ministra Zdrowia w drodze obwieszczenia,

GTU_10: budynki, budowle, grunty (jako towary, wyroby i środki trwałe). Oznaczenie należy stosować również do leasingu finansowego budynków, budowli i gruntów oraz do sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu, przekształcenia prawa wieczystego użytkowania na własność i ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu.

Świadczenie usług (kody GTU od 11 do 13)

GTU_11: usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych,

GTU_12: usługi o charakterze niematerialnym –

a. doradcze (w tym doradztwo prawne i podatkowe, doradztwo finansowe, doradztwo związane z zarządzaniem): PKWiU  62.02.1, 62.02.2, 66.19.91, 69.10.11, 69.10.12, 69.10.13, 69.10.14, 69.20.3, 70.22.11, 70.22.12, 70.22.13, 70.22.14, 70.22.15, 70.22.16, 70.22.3, 71.11.24, 71.11.42, 71.12.11, 71.12.31, 74.90.13, 74.90.15, 74.90.19,

b. księgowe: PKWiU 69.20.2,

c.prawne: PKWiU 69.1,

d. zarządcze: PKWiU 62.03.11, 62.03.12, 63.11.12, 66.11.19, 66.30.11, 66.30.12, 68.32.11, 68.32.12, 68.32.13, 69.20.4, 70.22.17, 70.22.2, 90.02.19.1,

e. marketingowe: PKWiU 73.11.12,

f. firm centralnych: PKWiU 70.1,

g. reklamowe: PKWiU 73.1,

h. badania rynku i opinii publicznej: PKWiU 73.2,

i. badań naukowych i prac rozwojowych: PKWiU 72,

j. usług szkoleniowych: PKWiU 85.

GTU_13: usługi transportowe i gospodarki magazynowej usługi transportowe i gospodarki magazynowej – sekcja H PKWiU 2015 symbol ex 49.4, ex 52.1.

49.41 Transport drogowy towarów

49.42 Usługi związane z przeprowadzkami

52.10 Magazynowanie i przechowywanie towarów

Jeżeli podatnik nie świadczy odrębnej usługi transportu towarów tylko dostawę towarów, a usługa transportu towarów jest dodatkowym kosztem tej dostawy, oznaczenie GTU_13 nie ma zastosowania.

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Zatem oznaczaniu GTU podlega także refakturowanie usług o kodach GTU od 11 do 13.

Szczegółowy opis struktury ewidencji w zakresie podatku należnego dla JPK_V7M i JPK_V7K z podaniem kodów CN i PKWiU:

• pobierz plik

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.