W Dzienniku Ustaw z 30 kwietnia 2019 r. opublikowano:

1. Rozporządzenie Ministra finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (poz. 816)
2. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika (poz. 820).

Rozporządzenia te są konsekwencją zmian dokonanych w ustawie o VAT od 1 maja 2019 r., związanych z wprowadzeniem kas online.

Rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących

Rozporządzenie w sprawie kas zawiera odrębne przepisy – regulujące prowadzenie ewidencji, warunki i sposób używania oraz sposób zakończenia używania kas – dla kas online oraz dla kas „starego” typu, tj. kas z elektronicznym i papierowym zapisem kopii, a także przepisy ogólne, wspólne dla wszystkich typów kas.

Mocą rozporządzenia w sprawie kas dokonano m. in. następujących zmian:

• doprecyzowano, że co do zasady, podatnik ma obowiązek wystawienia i wydania paragonu fiskalnego, bez żądania nabywcy, najpóźniej z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności,
• uregulowano obowiązki podatnika związane z wystawieniem i wydaniem paragonu fiskalnego w stosunku do otrzymanych zaliczek przed dokonaniem sprzedaży; wskazano, że w przypadku zaliczki otrzymanej:
  • w gotówce – podatnik ma obowiązek wystawić i wydać nabywcy (bez jego żądania) paragon z chwilą jej otrzymania,
  • za pośrednictwem poczty, banku lub SKOK, na rachunek w banku/SKOK podatnika – podatnik ma obowiązek wystawić i wydać nabywcy (bez jego żądania) paragon niezwłocznie po uznaniu tej należności na rachunku, jednak nie później niż z końcem miesiąca, w którym należność ta została uznana na jego rachunku, a jeżeli przed końcem tego miesiąca dokonano sprzedaży, nie później niż z chwilą jej dokonania,
• nałożono na podatników obowiązek zapoznania osób prowadzących ewidencję z zasadami prawidłowego wystawiania i wydawania paragonu fiskalnego i o skutkach niewykonywania tych obowiązków; osoba prowadząca u podatnika ewidencję składa oświadczenie o zapoznaniu się z informacją o zasadach ewidencji; oświadczenie składane jest przed rozpoczęciem prowadzenia ewidencji przez te osoby (wzór informacji o zasadach ewidencji oraz oświadczenia o zapoznaniu się z tymi zasadami stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia). Osoba prowadząca u podatnika ewidencję sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej, która rozpoczęła prowadzenie ewidencji przed 1 maja 2019 r., składa oświadczenie o zapoznaniu się z informacją o zasadach prowadzenia ewidencji do dnia 31 maja 2019 r.,
• dodano obowiązek umieszczania wyświetlacza kasy w miejscu umożliwiającym nabywcy odczyt wyświetlanych na nim danych,
• dodano obowiązek zapewnienia przez podatnika odpowiedniego technicznego stanu kasy, gwarantującego czytelny wydruk paragonów fiskalnych i faktur, umożliwiający nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej sprzedaży,
• zrezygnowano z obowiązku zaokrąglania kwot wykazanych na paragonach,
• doprecyzowano, że w przypadku utraty kasy podatnik ma obowiązek zgłosić ten fakt do naczelnika urzędu skarbowego nie później niż w terminie 5 dni od dnia powzięcia informacji o utracie,
• zniesiono obowiązek dotyczący zawiadamiania przez podatników naczelnika urzędu skarbowego o rozpoczęciu ewidencjonowania na kasie rejestrującej,
• zniesiono obowiązek uczestniczenia pracownika urzędu skarbowego przy dokonywaniu odczytu pamięci fiskalnej kasy i w konsekwencji zrezygnowano z wniosku o wyznaczenie daty odczytu zawartości pamięci fiskalnej.

Wprowadzono także obowiązek oznaczenia literowego od „A” do „G” do właściwych stawek podatku, przypisanych odpowiednio do nazw towarów i usług (A – stawka 23%, B – stawka 8%, C – stawka 5%, D – stawka 0%, itd.). Dotychczas, wyłącznie do litery A przypisana była podstawowa stawka VAT, a pozostałe stawki oraz zwolnienie z VAT można było przypisać do dowolnych liter od B do G. W uzasadnieniu do projektu rozporządzenia wyjaśniono, że realizacja tego obowiązku w praktyce będzie oznaczała, że podatnik będzie miał obowiązek przyporządkowania właściwych oznaczeń literowych w odniesieniu jedynie do stawek podatku przypisanych do nazw towarów i usług, których dostaw lub świadczeń dokonuje, a nie wszystkich oznaczeń literowych, przewidzianych w rozporządzeniu.

Rozporządzenie w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydanych na zakup kas

Warunki zwrotu kwoty wydanej na zakup kas

Odliczenie kwoty wydanej na zakup kasy rejestrującej online lub jej zwrot następuje pod warunkiem:

• rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przez podatnika przy użyciu kasy rejestrującej zakupionej w okresie obowiązywania potwierdzenia, że kasy te spełniają określone w ustawie o VAT funkcje i wymagania techniczne dla kas rejestrujących,
• posiadania przez podatnika faktury potwierdzającej zakup kasy rejestrującej oraz dowodu zapłaty całej należności za jej zakup.

Dodatkowym warunkiem w przypadku podatników, którzy do prowadzenia ewidencji będą używać więcej niż jedną kasę online jest dokonanie zakupu oraz rozpoczęcie prowadzenia ewidencji przy użyciu każdej z tych kas w każdym punkcie sprzedaży nie później niż w okresie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przez podatnika.

W nowym rozporządzeniu w sprawie odliczenia/zwrotu ulgi na zakup kas zrezygnowano z dotychczasowego warunku złożenia przez podatnika przed rozpoczęciem prowadzenia ewidencji oświadczenia o liczbie kas rejestrujących i miejscu (adresie) ich używania, które podatnik zamierza stosować do tej ewidencji. Tym samym podatnik, który będzie ubiegał się o zwrot kwoty wydanej na zakup kas po 1 maja 2019 r. nie będzie musiał już składać do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, jeszcze przed terminem rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży, ww. pisemnego zgłoszenia (oświadczenia).

Zwrot ulgi na zakup kasy

Zgodnie z ustawą o VAT, podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży zakończą działalność gospodarczą lub nie poddadzą kas rejestrujących we właściwych terminach obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis.

W nowym rozporządzeniu w sprawie odliczenia/zwrotu na zakup kas uregulowano, że podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydanych na zakup kas, gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej:

• trwale zaprzestaną prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu tej kasy,
• naruszą ustawowe obowiązki dotyczące zapewnienia połączenia umożliwiającego przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas lub obowiązki wynikające z czasowego lub trwałego braku tego połączenia.

Zwrotu odliczonych/zwróconych kwot należy zaś dokonać na rachunek właściwego urzędu skarbowego w terminie:

• do 25. dnia miesiąca następującego po danym okresie rozliczeniowym, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie takiego zwrotu,
• do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie zwrotu – w przypadku podatników zwolnionych z VAT podmiotowo lub przedmiotowo.

Ewa Stolarczyk, Abak S.A.

1 maja 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz.U z 2019r. poz. 675).

Mocą tej ustawy wprowadzono rozwiązania w zakresie stosowania kas online do ewidencji sprzedaży i kwot podatku należnego ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Kasy online to kasy rejestrujące, które przesyłają dane do centralnego systemu teleinformatycznego (tzw. Centralnego Repozytorium Kas), prowadzonego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. System ten będzie odbierał i gromadził dane z kas w celach analitycznych i kontrolnych.

Obowiązkowa wymiana kas na kasy online

Niektórzy podatnicy będą musieli obowiązkowo wymienić używane obecnie kasy na kasy online. W ustawie wskazano bowiem, że podatnicy mogą prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w terminie do dnia:

• 31 grudnia 2019 r. – do świadczenia usług naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów, a także sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych (kasy online obowiązkowe od 1 stycznia 2020 r.),

• 30 czerwca 2020 r. – do świadczenia usług związanych z wyżywieniem wyłącznie świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz usług w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania, a także sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych, (kasy online obowiązkowe od 1 lipca 2020 r.),

• 31 grudnia 2020 r. – do świadczenia usług fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych, budowlanych, w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, prawniczych, związanych z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej – wyłącznie w zakresie wstępu. (kasy online obowiązkowe od 1 stycznia 2021 r.)

Obowiązkowa wymiana kas ma zastosowanie tylko do kas rejestrujących, przy zastosowaniu których jest prowadzona ewidencja sprzedaży ww. towarów/usług. A zatem podatnik prowadzący działalność także w innych branżach niż wymienione, nie będzie musiał wymieniać wszystkich kas na kasy online, a jedynie te używane do sprzedaży towarów/usług wskazanych w ustawie jako podlegające obowiązkowej wymianie.

Używanie kas z papierowym i elektronicznym zapisem kopii

Od 1 maja 2019 r., podatnicy mogą nadal używać do prowadzenia ewidencji kasy rejestrujące „starego” typu, tj. kasy z elektronicznym i papierowym zapisem kopii (poza podatnikami objętymi obowiązkiem wymiany kas – zgodnie ze wskazanymi powyżej terminami), gdyż zgodnie z nowelizacją ustawy, ich wymiana na kasy online ma następować systematycznie.

W ustawie wskazano, że potwierdzenia o spełnieniu funkcji, kryteriów i warunków technicznych dla kas rejestrujących zachowują moc przez okres, na który zostały wydane, nie dłużej jednak niż do dnia 31 sierpnia 2019 r. w przypadku kas rejestrujących z papierowym zapisem kopii i do 31 grudnia 2022 r. – w przypadku kas rejestrujących z elektronicznym zapisem kopii. Tym samym, do 31 sierpnia 2019 r. na rynku będą dostępne kasy z papierowym zapisem kopii, a do końca 2022 r. – kasy z elektronicznym zapisem kopii.

Oznacza to, że kasy starego typu będą mogły być wprowadzane przez producenta do obrotu na rynek tylko do wyznaczonych terminów. Terminy te nie ograniczają natomiast możliwości stosowania tych kas przez podatników. Kas rejestrujących starego typu (z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii) można używać do czasu ich wyeksploatowania lub konieczności wymiany pamięci fiskalnej (w przypadku kas z papierowym zapisem kopii).

Ulga na zakup kas

Podatnicy mogą uzyskać zwrot kwoty wydanej na zakup kas w wysokości 90% ceny zakupu (bez podatku), jednakże nie więcej niż 700 zł (tzw. ulga na zakup kasy). Od 1 maja 2019 r. ulga na zakup kas dotyczy tylko kas online i mogą z niej skorzystać podatnicy, u których:

• powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy w obowiązujących terminach rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży, przy użyciu tego rodzaju kas, 

• nie powstał obowiązek prowadzenia tej ewidencji, ale podatnicy ci dobrowolnie rozpoczną prowadzenie ewidencji sprzedaży i wcześniej nie stosowali innych rodzajów kas do prowadzenia ewidencji sprzedaży, 

• powstał obowiązek wymiany kas na kasy online (dotyczy branż wskazanych w ustawie o VAT dla których od określonych terminów kasy online są obowiązkowe).

Dodatkowo odliczenie będzie przysługiwało dla kas online, które zostały zakupione nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przez podatnika.

Ulga nie będzie natomiast przysługiwała w przypadku zakupu pozostałych rodzajów kas (tj. kas z papierowym i elektronicznym zapisem kopii). 

Nie będzie ona także przysługiwała podatnikom dobrowolnie wymieniającym kasy rejestrujące z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii na kasy online.

Ewa Stolarczyk, Abak S.A.