W dniu 12 sierpnia 2017 r. z mocą wsteczną od 1 stycznia 2017 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 28.07.2017 poz.1448), która wprowadza nową metodę jednorazowej amortyzacji obok już funkcjonującej w przepisach podatkowych jednorazowej amortyzacji de minimis. Zatem już od 1 stycznia 2017 r. podatnicy prowadzący działalność gospodarczą (przedsiębiorcy) mają możliwość corocznego jednorazowego rozliczenia nakładów na środki trwałe do wysokości 100 tys. zł, przy minimalnej wartości nakładów w wysokości 10 tys. zł. Z tego rozliczenia mogą skorzystać wszyscy przedsiębiorcy w tym również tacy, którzy nie są małymi podatnikami lub podmiotami rozpoczynającymi działalność gospodarczą i nie mogą skorzystać z jednorazowej amortyzacji de minimis.

Przepisy regulujące ww. ulgę będą mieć zastosowanie do środków trwałych nabytych od dnia 1 stycznia 2017 r. i dokonanych od tego dnia wpłat na poczet nabycia tych środków (zaliczki).

Natomiast podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy i zakończył się po dniu 31 grudnia 2016 r., a przed 12 sierpnia 2017 r., stosują przepisy dot. nowej ulgi także do środków trwałych nabytych od dnia 1 stycznia 2017 r. i dokonanych od tego dnia wpłat na poczet nabycia tych środków.

Jednorazowa amortyzacja de minimis dla małych podatników i podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej

Zgodnie z dotychczasowymi rozwiązaniami dotyczącymi odpisów na środki trwałe, określonymi w art. 22k ust. 7 ustawy o PIT oraz w art. 16k ustawy o CIT, podatnicy w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność, a także mali podatnicy, czyli tacy, których uzyskany przychód wraz z należnym podatkiem VAT w poprzednim roku nie przekroczył 1,2 mln euro (w 2017 r. jest to 5 157 000 zł), mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, do kwoty nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości 50 tys. euro (w 2017 r. jest 215 000 zł). Odpisów tych można dokonywać od środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych.

Grupa 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych to: kotły i maszyny energetyczne, maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego i specjalistycznego zastosowania, urządzenia techniczne, środki transportu, narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, gdzie indziej niesklasyfikowane. Odpisów dokonuje się w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Ponadto jednorazowej amortyzacji nie może zastosować podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej, który w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, prowadził działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej. Odpisu takiego nie można dokonać, jeżeli działalność taką prowadził małżonek tej osoby, a między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.

Obowiązujące regulacje znacznie ograniczają liczbę podmiotów, które mogą skorzystać z tej pomocy. Skorzystać z ulgi mogą bowiem jedynie podmioty, które nie wyczerpały jeszcze limitu pomocy de minimis. Istnieje także grupa podmiotów, które są wykluczone z możliwości otrzymania pomocy de minimis. Przepisy nie przewidują także możliwości rozliczenia zaliczki na nabywane środki trwałe, co stanowi barierę dla najmniejszych przedsiębiorców, którzy mają największe problemy ze zdobyciem finansowania.

Nowa ulga inwestycyjna dla wszystkich przedsiębiorców – amortyzacja do 100 tys. zł

Od 12 sierpnia 2017 r. z mocą wsteczną od 1 stycznia 2017 r., wszyscy podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji (bez nieruchomości i środków transportu) w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 000 zł. Kwota 100 000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłat na poczet nabycia środka trwałego (zaliczek) zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Jak wynika z powyższego, nowa ulga obejmuje środki trwałe z grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji środków trwałych (maszyny i urządzenia). Z zakresu tego rozwiązania zostały natomiast wyłączone nieruchomości (budynki i budowle) oraz środki transportu. Ponadto z ww. regulacji będą mogli skorzystać podatnicy nabywający fabrycznie nowe środki trwałe, które nie były używane wcześniej ani przez tego nabywcę, ani przez innego podatnika.

Nowy jednorazowy odpis może być stosowany, pod warunkiem że:

1. wartość początkowa jednego środka trwałego nabytego w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10 000 zł (limit minimalny) lub
2. łączna wartość początkowa co najmniej dwóch środków trwałych nabytych w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10 000 zł, a wartość początkowa każdego z nich przekracza 3500 zł; jeżeli podatnik rozpocznie amortyzację środka trwałego o wartości poniżej 10 tys. zł i powyżej 3,5 tys. zł i następnie uwzględni jego wartość w limicie 10 tys. zł, to dokonane dotychczas odpisy amortyzacyjne pozostają w kosztach, a uwzględnieniu w ramach jednorazowego odpisu w kwocie 100 tys. zł podlega tylko niezamortyzowana wartość tego środka trwałego.

W sytuacji gdy podatnik poniesie wydatek inwestycyjny o wartości powyżej 100 tys. zł, to dokonuje w roku podatkowym jednorazowego odpisu do tej kwoty, a pozostałą nadwyżkę będzie amortyzował według ogólnych zasad w następnych latach podatkowych, przy czym suma dokonanych odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów nie może przekroczyć wartości początkowej tych środków trwałych.

Z nowej ulgi będą mogli skorzystać podatnicy niezależnie od formy prowadzonej działalności gospodarczej. Jednakże w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną limit odpisów amortyzacyjnych w wysokości 100 tys. zł będzie dotyczyć wszystkich wspólników tej spółki.

Uwzględniając fakt, iż w obowiązujących przepisach funkcjonuje rozwiązanie dotyczące możliwości jednorazowego odpisu amortyzacyjnego do kwoty 50 tys. euro (skierowane do małych podatników i rozpoczynających prowadzenie działalności), to w przypadku nabycia środka trwałego uprawniającego do skorzystania z jednorazowego odpisu amortyzacyjnego zarówno w wysokości 50 tys. euro, jak i w wysokości 100 tys. zł, odpisu w stosunku do tego środka trwałego podatnik będzie mógł dokonać wyłącznie na podstawie jednego z tych rozwiązań.

Zaliczka na poczet nabycia środka trwałego w kosztach

Dodatkowo w ustawach podatkowych wprowadzony został przepis umożliwiający podatnikom zaliczania bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów dokonanych wpłat (np. zaliczek) na poczet nabycia środka trwałego, którego dostawa zostanie wykonana w następnych okresach sprawozdawczych, tj. w następnym miesiącu, kwartale lub roku. Przez nabycie środka trwałego rozumiemy uzyskanie własności tego środka w każdy prawem przewidziany sposób, np. w drodze umowy kupna czy leasingu. Wpłaty te dotyczą środków trwałych, które są fabrycznie nowe, zaliczane do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych i ich wartość początkowa wynosi co najmniej 10 tys. zł. Regulacja ta dotyczy również więcej niż jednego środka trwałego o wartości każdego z nich powyżej 3,5 tys. zł, jeżeli ich łączna wartość początkowa wynosi co najmniej 10 tys. zł.

Uwzględnienie dokonanej zaliczkowo wpłaty pozwoli podatnikom, którzy nabywają środek trwały, dokonując przedpłaty, na wcześniejsze uwzględnienie w kosztach uzyskania przychodu poniesionego nakładu inwestycyjnego. Jednocześnie zaliczka ta zostanie następnie uwzględniona przez pomniejszenie kwoty jednorazowego odpisu.

Powyższe rozwiązanie znajduje zastosowanie, w przypadku gdy dostawa środka trwałego zostanie wykonana w następnych okresach sprawozdawczych. Jeżeli jednak dostawa nie zostanie zrealizowana np. w wyniku odstąpienia od umowy, to podatnik będzie obowiązany do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodów na ogólnych zasadach.

Ewa Stolarczyk,

ABAK S.A.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 6:

• pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3),
• najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (pkt 6). Najem poza działalnością gospodarczą jest opodatkowany korzystną stawką ryczałtową wynoszącą 8,5%.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, za działalność gospodarczą albo pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową:

a. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Z cytowanych powyżej przepisów wynika, że najem dla celów podatkowych może być traktowany jako pozarolnicza działalność gospodarcza lub jako odrębne źródło przychodów, określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy. Podkreślić należy, że nie w każdej sytuacji podatnik może sam zaliczyć wynajmowane nieruchomości do majątku prywatnego lub związanego z działalnością gospodarczą. Podstawowe znaczenie ma sposób wykonywania najmu, a więc profesjonalny, zarobkowy, zorganizowany i ciągły charakter dokonywanych czynności oraz prowadzenie najmu na własny rachunek i ryzyko. Jeżeli najem spełnia przesłanki uznania za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to powinien zostać rozliczony na zasadach właściwych dla tej działalności.

Organy podatkowe w swoich interpretacjach uznają, że najem nieruchomości na krótkie pobyty tzw. najem krótkoterminowy stanowi w istocie szereg cyklicznych, powtarzalnych okresowo, w sposób zorganizowany i ciągły czynności, podejmowanych w celach zarobkowych, zawierających elementy definicji działalności gospodarczej.

Najem krótkoterminowy na krótkie pobyty ma zarobkowy charakter, czyli nastawiony jest na osiągnięcie zysku (dochodu) z tytułu pobierania opłat za udostępniania lokalu w celu krótkotrwałego zakwaterowania. Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że takie usługi bez wątpienia noszą znamiona usług związanych z zakwaterowaniem, co oznacza, że stanowią przychody ze źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalności gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), które mogą być opodatkowane na zasadach ogólnych. W sytuacji natomiast gdyby podatnik dokonał wyboru zryczałtowanej formy opodatkowania i spełnił warunki upoważniające do opodatkowania przychodów w tej formie, właściwą stawką – zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. e) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – będzie 17% stawka ryczałtu.

Przykładem takiego stanowiska organów podatkowych jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej  z 5 czerwca 2017 r., sygn. 0115-KDIT2-3.4011.14.2017.1.AW.

Ewa Stolarczyk

Olsztyn, 16 czerwca 2017 r.

Jak wynika z art.15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (i odpowiednio art.22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), podatnik nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca jednorazowej wartości transakcji przekraczającej 15.000 zł (określonej w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 marca 2017 r., nr 2461-IBPB-1-2.4510.12.2017.2.MM w przypadku umów najmu zawartych na czas nieokreślony, pojęcie jednorazowej wartości transakcji odnosi się do poszczególnych okresów rozliczeniowych, za które przysługuje wynagrodzenie. Okresami rozliczeniowymi mogą być miesiąc, kwartał lub inne okresy podane w umowie najmu.

W przypadku umowy najmu zawartej na czas nieokreślony każda płatność za miesięczny czynsz jest traktowana jako osobna transakcja i nie jest sumowana do limitu 15 000 zł, a zatem każda może być regulowana gotówką bez konsekwencji w postaci braku możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych.

W przypadku umów najmu zawartych na czas określony z ustalonym miesięcznym czynszem, limit 15 000 zł odnosi się do sumy czynszów wynikających z zawartej umowy (całkowitej wartości transakcji wynikającej z okresu zawartej umowy).

W przypadku umowy najmu zawartej na czas określony płatności za miesięczny czynsz podlegają zatem sumowaniu do limitu 15 000 zł i jeżeli ten limit dla okresu całej umowy jest przekroczony nie powinny być regulowane gotówką.

Organ podatkowy wskazał, że w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej transakcją jest umowa, będąca źródłem stosunku zobowiązaniowego. Z tego względu pod pojęciem „jednorazowa wartość transakcji” należy rozumieć ogólną wartość należności lub zobowiązań, określoną w umowie zawartej między przedsiębiorcami. Oznacza to, że obowiązek dokonywania lub przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego dotyczy również przypadku, gdy strony umowy o wartości przekraczającej 15 000 zł dokonują w ramach tej umowy częściowych płatności lub też przyjmują częściowe płatności o wartości nieprzekraczającej 15 000 zł.

Według organu podatkowego, pojęcie „transakcja” należy rozumieć jako umowę, której przedmiotem jest odpłatne świadczenie usług/dostawa towarów i umowa ta jest zawierana między przedsiębiorcami w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

Organ podatkowy przyznał rację spółce, że w przypadku umowy najmu zawartej na czas nieokreślony, ww. limit 15 000 zł odnosi się do umownie ustalonego okresu rozliczeniowego (tu: 1 miesiąca) jako jednorazowej transakcji, którą w takim przypadku będzie czynsz najmu za jeden okres rozliczeniowy. Zatem w sytuacji, gdy kwota miesięcznego czynszu nie przekroczy tego limitu, spółka będzie miała prawo ujmować jego wartość w kosztach uzyskania przychodów także, gdy czynsz ten będzie regulowała gotówką.

Inaczej jest jednak w przypadku umowy najmu zawartej na czas określony. W takim bowiem przypadku z samej treści umowy będzie wynikać całkowita wartość transakcji. Według organu podatkowego, strony umowy najmu, ustalając wysokość czynszu oraz określając czas, przez jaki umowa ma obowiązywać, z góry znają sumę przysługujących im wierzytelności (w przypadku wynajmującego) i ciążących na nich zobowiązań (w przypadku najemcy) z tytułu tej umowy. Znana jest zatem ogólna wartość transakcji. To do niej więc, a nie do poszczególnych okresów rozliczeniowych (czynszów najmu), będzie się odnosić pojęcie jednorazowej wartości transakcji. Decydująca będzie w takim przypadku suma wierzytelności przysługujących wynajmującemu, tj. suma czynszów przypadających wynajmującemu za czas trwania umowy. Zatem gdy suma czynszów wynikająca z umowy najmu zawartej na czas określony przekroczyłaby limit 15.000 zł, to w przypadku płatności za czynsz najmu dokonywanych w formie gotówkowej, wydatków tych nie będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Dwie opisane powyżej zasady wynikające z wymienionej interpretacji podatkowej z 30 marca 2017r. mają zastosowanie do wszystkich umów dotyczących świadczenia różnego rodzaju usług, zawartych za czas nieokreślony na i na czas określony.

Ewa Stolarczyk, Olsztyn 25.05.17

18 kwietnia 2017r. weszły w życie nowe wymagania dotyczące przewozu drogowego towarów wrażliwych dotyczące podmiotu wysyłającego towary (sprzedawcy), podmiotu odbierającego towary (nabywcy) i przewoźnika. Nowe obowiązki dotyczą podmiotów kupujących m. in. paliwa silnikowe, paliwa opałowe, oleje smarowe w ilościach przekraczających 500 kg wagi lub 500 litrów objętości. Kontrolę przestrzegania obowiązków wynikających z ustawy wykonują – co do zasady – funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej.

Nowe wymagania wynikają z ustawy z 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (Dz.U z 2017 r. poz. 708). Weszła ona w życie 18 kwietnia 2017 r., z wyjątkiem regulacji związanych z nakładaniem kar administracyjnych i wymierzeniem kary grzywny, które będą obowiązywać od 1 maja 2017 r.

Towary wrażliwe

Towarami wrażliwymi, objętymi ustawą, są m.in. paliwa silnikowe i ich pochodne, paliwa opałowe, oleje smarowe i preparaty smarowe, które mogą być wykorzystane jako dodatki do paliw silnikowych, wyroby zawierające alkohol etylowy (odmrażacze na bazie alkoholu etylowego, rozcieńczalniki i rozpuszczalniki), alkohol etylowy całkowicie skażony oraz susz tytoniowy (wykaz towarów objętych systemem monitorowania).

Zasadą jest, że systemem monitorowania nie będą objęte przesyłki towarów wrażliwych, które nie przekraczają 500 kg wagi lub 500 litrów objętości.

Wyłączono z niego także przesyłki wybranych materiałów w niewielkich opakowaniach jednostkowych. (nawet przy przekroczeniu 500 kg wagi lub 500 litrów objętości) Limity ilościowe nie dotyczą suszu tytoniowego, który będzie podlegać monitorowaniu bez względu na ilość.

Przez przesyłkę należy rozumieć określoną ilość towarów tego samego rodzaju przewożonych od jednego nadawcy do jednego odbiorcy towaru, do jednego miejsca dostarczenia, jednym środkiem transportu. Oznacza to, że np. w sytuacji, gdy towar będzie przewożony jednym środkiem transportu z jednego miejsca wysyłki, ale do kilku miejsc dostarczenia tego samego odbiorcy, będziemy już mieć do czynienia z kilkoma przesyłkami.

Rejestr zgłoszeń

Monitorowanie przewozu towarów wrażliwych umożliwia utworzony zgodnie z ustawą rejestr zgłoszeń. Jest on prowadzony w systemie teleinformatycznym przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Przewóz towarów wrażliwych jest objęty obowiązkiem zgłoszenia do tego rejestru. Zgłoszeń dokonuje: podmiot wysyłający towary, podmiot odbierający towary i przewoźnik, zgodnie z art. 5–7 ustawy.

Przesyłanie, uzupełnianie i aktualizacja zgłoszeń dokonywane jest za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych poprzez usługę „E-Przewóz”, która pozwala na obsługę operacji przewozu towarów w rejestrze zgłoszeń SENT.

Informacje dotyczące usługi „E-Przewóz” znajdują się na stronie:

https://puesc.gov.pl/web/puesc/e-przewoz

Przewóz towarów może nastąpić dopiero po otrzymaniu numeru referencyjnego. Taki numer jest ważny przez 10 dni od dnia jego nadania. Jeżeli numer wygaśnie w trakcie realizacji przewozu, dalszy przewóz towaru będzie mógł nastąpić dopiero po przesłaniu przez podmiot obowiązany nowego zgłoszenia i uzyskaniu kolejnego, nowego numeru referencyjnego.

Kontrole i kary

W ustawie uregulowano także zasady kontroli przewozu towarów i sankcje za nieprzestrzeganie nałożonych nią obowiązków. Zasadą jest, że kontrolę przestrzegania obowiązków wynikających z ustawy wykonują funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej. Kontrolę przewozu towarów, przy wykonywaniu swoich ustawowych zadań, mogą  prowadzić również funkcjonariusze Policji, funkcjonariusze Straży Granicznej oraz inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego.

W razie ujawnienia nieprawidłowości w postaci braku zgłoszenia, kontynuacja przewozu towaru może nastąpić dopiero po zgłoszeniu tego przewozu do rejestru i uzyskaniu wymaganego numeru referencyjnego. W takim przypadku możliwe jest także zatrzymanie środka transportu lub towaru. Jeżeli w trakcie kontroli zostanie stwierdzone, że towar nie odpowiada co do rodzaju, ilości, masy lub objętości towarowi wskazanemu w zgłoszeniu albo przewóz towarów wiąże się ze zwiększonym ryzykiem, na środek transportu lub towar będą mogły zostać nałożone zamknięcia urzędowe.

Za niedokonanie zgłoszenia przewozu towarów przez podmiot wysyłający albo podmiot odbierający, podmiotowi temu będzie grozić kara pieniężna w wysokości 46 proc. wartości netto przewożonego towaru podlegającego obowiązkowi zgłoszenia, nie mniej niż 20 tys. zł. Za niedokonanie zgłoszenia przez przewoźnika, będzie grozić kara pieniężna w wysokości 20 tys. zł. Kary pieniężne będą nakładane w drodze decyzji administracyjnej. Organem właściwym do nałożenia takiej kary jest naczelnik urzędu celno-skarbowego właściwy dla miejsca kontroli przewozu towarów. W razie stwierdzenia w trakcie kontroli rozpoczęcia przewozu towaru przez kierującego bez wymaganego numeru referencyjnego (albo dokumentu zastępującego zgłoszenie i potwierdzenia przyjęcia tego dokumentu) kierujący będzie podlegać karze grzywny w wysokości od 5 tys. do 7,5 tys. zł.

Ewa Stolarczyk

9 maja 2017 r., Olsztyn