1 lipca 2021 r. nastąpiły istotne zmiany w podatku VAT w obszarze sprzedaży transgranicznej towarów i usług przez Internet konsumentom, a więc osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, z innych państw członkowskich Unii Europejskiej. Jest to wynikiem dostosowania przepisów krajowych do regulacji unijnych. Zmiany miały być wprowadzone od 1 stycznia 2021 r., termin ten jednak został przesunięty na 1 lipca 2021 r.

Jak było?

Do 30 czerwca 2021 r. transakcje sprzedaży transgranicznej towarów na rzecz konsumentów albo podmiotów niezobowiązanych do rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w kraju zakończenia transportu, określane były w ustawie o podatku od towarów i usług jako sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju/na terytorium kraju.

Sposób rozliczania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju został przedstawiony w naszym artykule z 25 listopada 2020 r.:

• Sprzedaż wysyłkowa – oznaczenie transakcyjne SW w nowym pliku JPK VAT

Jak jest?

Od 1 lipca 2021 r. zamiast sprzedaży wysyłkowej pojawia się pojęcie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na odległość (WSTO).

Rozumie się przez nie dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, który jest:

a) podatnikiem podatku od towarów i usług lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od towarów i usług, którzy nie mają obowiązku rozliczania WNT, lub

b) każdym innym podmiotem niebędącym podatnikiem (konsumentem)

WSTO a uproszczona procedura One Stop Shop (OSS)

Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO) po przekroczeniu łącznego limitu 42.000 zł, obowiązującego dla wszystkich krajów Unii Europejskiej, może być opodatkowana w ramach procedury uproszczonej One Stop Shop (OSS).

Przedsiębiorca, który wybierze taką formę rozliczania sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w UE, rozlicza WSTO do konsumentów ze  wszystkich krajów UE innych niż Polska (kraje konsumpcji) w jednej deklaracji właściwej dla procedury OSS w kraju identyfikacji. Natomiast, jeżeli po przekroczeniu limitu 42.000 zł nie skorzysta z uproszczonej procedury OSS, powinien się zarejestrować do celów podatku od wartości dodanej w poszczególnych krajach unijnych, w których dokonuje dostawy na rzecz konsumentów.

Wybór pomiędzy procedurą OSS a rejestracją w poszczególnych krajach jest fakultatywny, jednak nie można dokonywać rozliczeń w zakresie WSTO wybiórczo – częściowo w procedurze OSS i częściowo w deklaracjach VAT składanych w krajach konsumpcji.

Transakcje objęte procedurą OSS

a) wysyłkowa sprzedaż towarów na terytorium Unii do odbiorcy w kraju innym niż Polska

b) świadczenie usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych i usług elektronicznych na rzecz osób fizycznych zamieszkałych na terytorium Unii w kraju innym niż Polska (dotychczasowy MOSS),

c) świadczenie usług na rzecz nie podatników rozliczanych wg art. 28c ustawy o VAT tj. usług, gdzie miejscem świadczenia jest kraj konsumpcji np. usługi związane z nieruchomościami.

Od kiedy należy stosować procedurę OSS?

Procedurę OSS w 2021 r. należy stosować dopiero od momentu, gdy sumaryczna wartość:

• sprzedaży wysyłkowej towarów z Polski do osób fizycznych zamieszkałych na terytorium UE (w kraju innym niż Polska)
• sprzedaż usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych (usług TBE) na rzecz osób fizycznych zamieszkałych na terytorium UE (w kraju innym niż Polska- sumujemy kwotę usług sprzedaży wysyłkowej łącznie dla wszystkich krajów UE).

liczona od początku roku 2021 r. przekroczy wartość 42 tys. zł (netto).

Procedurę OSS w 2021 r. stosujemy również wówczas gdy sumaryczna wartość sprzedaży wysyłkowej i usług TBE przekroczy limit 42 tys. PLN netto w poprzednim roku podatkowym czyli w 2020 r.

Jeżeli przekroczenie limitu nastąpiło przed 1 lipca 2021 r., to od 1 lipca 2021 r. firma ma obowiązek dokumentowania sprzedaży wg przepisów przewidzianych dla OSS.

W przypadku, gdy limit zostanie przekroczony po 1 lipca 2021 r., to procedurą OSS musi być objęta transakcja, którą przekracza się limit.

Jak zarejestrować się do OSS?

Korzystanie z procedury wymaga złożenia deklaracji zgłoszeniowej VIU-R. . Deklarację zgłoszeniową do OSS należy złożyć do 10. dnia następnego miesiąca po miesiącu przekroczenia limitu. Czyli mamy prawo rozpocząć wystawianie dokumentów sprzedaży w procedurze OSS (bo został przekroczony limit) mimo braku formalnego zarejestrowania się do procedury.

Zasady opodatkowania a OSS

a) podatek dochodowy – kwota netto jest opodatkowana wg wybranego przez przedsiębiorcę sposobu opodatkowania (zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt)

b) podatek VAT – jest naliczany wg stawek VAT przewidzianych dla danego towaru/usługi w kraju, do którego jest wysyłany towar lub w którym nabywca usługi ma siedzibę.

Faktury lub Dowody sprzedaży OSS

Sprzedaż w procedurze OSS nie wymaga wystawiania faktur (co było wymagane przy sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju do 30 czerwca 2021 r.), mogą być wystawiane również dowody sprzedaży. Ze względu na przepisy unijne dotyczące ewidencji OSS, zakres danych wymaganych w obu typach dokumentów sprzedaży jest szerszy niż przy sprzedaży krajowej.

Sprzedawca, przekraczając limit sprzedaży w UE, ma obowiązek wystawiania faktur albo dowodów sprzedaży z zagraniczną stawką VAT, jednak podatek ten oraz deklaracja rozliczeniowa składane są w polskim urzędzie skarbowym w języku polskim.

• Tabela: Stawki VAT w poszczególnych krajach

Ewidencja sprzedaży OSS

Dla transakcji OSS będzie prowadzona oddzielna ewidencja sprzedaży VAT. Ewidencja jest prowadzona elektronicznie (rodzaj JPK) i zawiera szerszy zakres wymaganych danych niż „krajowa” ewidencja sprzedaży VAT.

Deklaracja i zapłata podatku a OSS

Korzystający z procedury składają oddzielną deklarację OSS w trybie kwartalnym w terminie do końca miesiąca następnego po zakończeniu kwartału. Walutą rozliczeniową deklaracji jest Euro. Zapłata podatku również odbywa się w tej walucie.

Podatnicy dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na odległość, którzy korzystają z OSS:

• stosują stawkę VAT państwa członkowskiego, do którego towary są wysyłane lub gdzie świadczone są usługi;
• pobierają VAT od nabywcy w przypadku sprzedaży towarów na odległość wewnątrz UE lub świadczenia usług;
• przesyłają elektronicznie kwartalną deklarację podatku VAT za pośrednictwem portalu OSS w państwie członkowskim, w którym są zarejestrowani w OSS;
• dokonują kwartalnej płatności podatku VAT zadeklarowanego w deklaracji podatku VAT do państwa członkowskiego, w którym są zarejestrowani w OSS;
• prowadzą przez 10 lat rejestry wszystkich kwalifikujących się sprzedaży OSS.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.