Rewolucyjne zmiany w rozliczaniu wydatków na samochody osobowe
W dniu 23 października 2018 r. uchwalono ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.(Dz.U. z 2018r. poz. 2159). Nowelizacja wprowadza rewolucyjne zmiany w zakresie rozliczania wydatków związanych z samochodami osobowymi, zarówno stanowiącymi środki trwałe podatnika, jak i używanymi przez niego na podstawie umowy najmu, leasingu, dzierżawy, itd.
1. Samochody osobowe stanowiące środki trwałe w firmie – odpisy amortyzacyjne
Od 1 stycznia 2019r. podwyższono limit przewidziany do ujmowania w kosztach podatkowych odpisów amortyzacyjnych dotyczących samochodu osobowego – z 20.000 euro na 150.000 zł w stosunku do wartości początkowej samochodu osobowego. W praktyce można więc będzie amortyzować pojazdy do wyższej kwoty granicznej, nawet jeżeli zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych przed 1 stycznia 2019 r.
2. Samochody osobowe używane na podstawie umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze – opłaty leasingowe
Do końca 2018 r. opłaty leasingowe dotyczące samochodów osobowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w pełnej wysokości, niezależnie do wartości leasingowanego pojazdu.
Od 1 stycznia 2019 r. wprowadzono analogiczny limit 150 000 PLN w sytuacji rozliczania w KUP umów leasingu samochodów osobowych, co zmniejsza atrakcyjność podatkową umów leasingowych w przypadku samochodów luksusowych.
Od 1 stycznia 2019 r. nie będzie się uważało za koszty uzyskania przychodów opłat wynikających z umowy leasingu (najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze), w wysokości przekraczającej ich część, ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy (art. 16 ust. 1 pkt 49a ustawy o PDOP i art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PDOF).
Kwota 150.000 zł będzie obejmowała także kwotę VAT naliczonego, która zgodnie z przepisami o VAT nie podlega odliczeniu (art. 16 ust. 5a ustawy o PDOP i art. 23 ust. 5a ustawy o PDOF).
Limit 150.000 zł będzie się stosowało do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego – części kapitałowej raty leasingowej (art. 16 ust. 5c ustawy o PDOP i art. 23 ust. 5c ustawy o PDOF). Limit ten nie będzie więc dotyczył części „odsetkowej” takiej opłaty, która będzie kosztem w całości bez ograniczenia kwotowego.
Do umów leasingu (najmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze), dotyczących samochodu osobowego, zawartych przed dniem 1 stycznia 2019 r., będzie się stosowało przepisy w brzmieniu dotychczasowym (tj. opłaty leasingowe będą kosztem podatkowym bez ograniczenia ww. limitem) do końca okresu leasingu. Z kolei do ww. umów, zmienionych lub odnowionych po dniu 31 grudnia 2018 r., będzie się stosowało „nowe” przepisy (art. 8 ustawy nowelizującej).
3. Składki na ubezpieczenie dobrowolne samochodu osobowego
Podwyższono także limit składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w oparciu o który składki te mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów do wysokości w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia (znowelizowany art. 16 ust. 1 pkt 49 ustawy o PDOP i art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o PDOF).
Limit ten dotyczy samochodów osobowych stanowiących własność podatnika i używanych na podstawie umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej mowy o podobnym charakterze.
Ustawodawca nie wprowadził żadnych przepisów przejściowych określających, czy „nowy” limit składek (w wysokości 150.000 zł) będzie dotyczył tylko umów ubezpieczenia zawartych od 1 stycznia 2019 r., czy także zawartych przed tą datą, co wskazuje że dotyczy on składek na ubezpieczenie samochodu osobowego zaliczanych do kosztów od 1 stycznia 2019 roku.
Składki na obowiązkowe ubezpieczenie OC w całości stanowią koszt uzyskania przychodu (nie ma do nich zastosowania ograniczenie wynikające z art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy). Bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż ubezpieczenie to związane jest z samochodem osobowym używanym do celów mieszanych
Składki na dobrowolne ubezpieczenie AC stanowią koszty uzyskania przychodu do wysokości limitu określonego w art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy, czyli nie stosuje się do nich limitu 75 proc. (art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy PIT).
4. Wydatki na eksploatację samochodów osobowych – własność, leasing, najem
Od 1 stycznia 2019 r. nie będzie się uważało za koszty uzyskania przychodów 25% poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej – jeżeli samochód osobowy będzie wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.
A zatem od 1 stycznia 2019 r. podatnik będzie mógł ująć w kosztach uzyskania przychodów 75% wydatków związanych z używaniem własnego i leasingowanego samochodu osobowego. Będzie się bowiem przyjmowało, że samochód ten jest (lub może być) wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika.
Ww. wydatki będą obejmować także kwotę VAT naliczonego, która zgodnie z przepisami o VAT nie podlega odliczeniu. W stosunku do tej kwoty należy również stosować 75% limit.
Od 1 stycznia 2019r. w przypadku umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze dla zaliczenia wydatków z tytułu używania (paliwo, części, naprawy) do kosztów uzyskania przychodów nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Stosujemy w tym przypadku ograniczenie do 75%.
Wydatki z tytułu czynszu najmu samochodu osobowego używanego dla potrzeb działalności gospodarczej nie są kosztami związanymi z używaniem (eksploatacją) samochodu osobowego. Są to wydatki na uzyskanie tytułu prawnego umożliwiającego używanie samochodu. Nie stosujemy do tych wydatków ograniczenia do 75%.
Opłaty leasingowe co do zasady nie będą objęte limitem 75% zaliczenia w koszty z zastrzeżeniem, że jeżeli w racie leasingu zawarte będą także opłaty eksploatacyjne (np.: serwis, wymiana opon), to ta część raty będzie objęta limitem 75%, a sam koszt finansowania (opłaty leasingowe) nie.
Wyjątek: Podatnik będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów 100% wydatków związanych z używaniem własnego, leasingowanego i wynajmowanego samochodu osobowego jeżeli będzie prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, co będzie równoznaczne z wykorzystywaniem samochodu osobowego wyłącznie do celów działalności gospodarczej.
5. Używanie samochodu prywatnego stanowiącego własność podatnika prowadzącego działalność gospodarczą do celów działalności
Na podstawie art.23 ust.1 pkt.46 ustawy PIT zamiast wykorzystywanej dotychczas ewidencji przebiegu pojazdów, tzw. kilometrówki, będzie uproszczony sposób kwalifikowania do kosztów podatkowych wydatków związanych z eksploatacją samochodu osobowego stanowiącego własność przedsiębiorcy, a mianowicie podatnicy, którzy dla potrzeb działalności gospodarczej będą wykorzystywać samochód stanowiący ich własność, do kosztów uzyskania przychodów będą mogli zaliczyć 20% poniesionych wydatków (80% wydatków wyłączono z kosztów podatkowych).
Od 1 stycznia 2019r. nie ma już konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu w przypadku prywatnego samochodu osobowego.
Rozliczanie samochodów osobowych innych niż stanowiące własność podatnika prowadzącego działalność gospodarczą nadal będzie się odbywać za pomocą ewidencji przebiegu pojazdu. Chodzi tutaj o rozliczanie wydatków na prywatne samochody pracowników lub zleceniobiorców.
Ewa Stolarczyk, Abak S.A.