Zmiany w płatnościach gotówkowych w 2017 r.

Zgodnie ze zmianami wchodzącymi w życie 1 stycznia 2017 r., obniżeniu ulegnie limit wartości transakcji między przedsiębiorcami, które muszą być regulowane gotówką.

Obniżenie – z obecnych 15 tys. euro do zaledwie 15 tys. zł – limitu wartości transakcji między przedsiębiorcami, w ramach których płatności muszą być dokonywane (przyjmowane) za pośrednictwem rachunku płatniczego, to  zmiana przewidziana ustawą z 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Nowe rozwiązania wejdą w życie 1 stycznia 2017 r.

W ustawach podatkowych (o PIT i CIT) wprowadzono regulację, która określa skutki podatkowe po stronie kosztów uzyskania przychodów. Znajdzie ona zastosowanie w przypadku naruszenia obowiązku, który wynika ze znowelizowanego przepisu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (określającego limit wartości transakcji między przedsiębiorcami).

Zmiany te polegają na:

1. Wyłączeniu możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej kwota płatności dotycząca transakcji określonej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, albo
2. Obowiązku dokonania zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów) w tej części, w jakiej kwota płatności dotycząca transakcji określonej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego – w przypadku transakcji odnoszącej się do kosztu zaliczonego uprzednio do kosztów uzyskania przychodów. W tym przypadku zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów (zwiększenie przychodów) będzie dokonywane w miesiącu dokonania płatności z pominięciem rachunku płatniczego.

Ministerstwo Finansów zwraca uwagę, że wprowadzane od 1 stycznia 2017 r. przepisy podatkowe odwołują się do pojęcia „płatności”, wynikającej z transakcji (o której mowa w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), a zatem obejmują wyłącznie wskazany w nich sposób regulowania zobowiązania, tj. poprzez dokonywanie zapłaty.

Regulacje te zatem nie znajdą zastosowania do innych form regulowania (wygasania) zobowiązań, które ze swojej istoty nie mają charakteru płatności i nie są związane z rachunkiem płatniczym. W związku z tym formy uregulowania zobowiązań takie jak m.in. kompensata (potrącenie), czy wymiana barterowa nie są objęte omawianymi przepisami. Jakkolwiek dochodzi wówczas do uregulowania (wygaśnięcia) zobowiązania, to jednak strony umowy nie dokonują „płatności”, które mogłyby być objęte zakresem tych regulacji.

Natomiast w przypadku płatności, które odbywają się za pomocą instrumentów płatniczych, związanych z rachunkami płatniczymi, takimi jak m.in. karty płatnicze, jak również płatności dokonywanych poprzez systemy pośredniczące w płatnościach, takie jak PayPal, PayU itp., będzie spełniony wymóg dokonania ich za pośrednictwem rachunku.

Zgodnie z przepisami przejściowymi, zmieniane regulacje prawne znajdą zastosowanie do płatności dokonywanych w roku podatkowym rozpoczynającym się od 1 stycznia 2017 r. Nie będą one jednak stosowane względem płatności wynikających z transakcji zawartych przed dniem 1 stycznia 2017 r., dla których obowiązywać będzie dotychczasowy próg kwotowy, czyli 15 tys. EUR.

Ewa Stolarczyk

Olsztyn, 28 października 2016 r.