Wybór CIT estońskiego w trakcie roku – interpretacja ogólna MF

Podatnicy podatku CIT dokonujący wyboru opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek w trakcie roku podatkowego mają obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych oraz sporządzenia sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od dnia bilansowego. W przypadku podatników, którzy wybrali opodatkowanie ryczałtem przed upływem przyjętego przez nich roku podatkowego, dzień bilansowy przypada na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem. W związku z powyższym termin na zamknięcie ksiąg rachunkowych na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem (tj. na dzień bilansowy, określony odrębnymi przepisami) upływa z końcem trzeciego miesiąca pierwszego roku opodatkowania ryczałtem – wyjaśnia Minister Finansów w interpretacji ogólnej Nr DD8.8203.1.2023 z dnia 25 stycznia 2024 roku.

Zgodnie z art. 28j ust. 5 ustawy o CIT podatnik może wybrać opodatkowanie ryczałtem również przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem.

Wcześniejsza linia interpretacyjna nie była jednolita, jednakże przeważało stanowisko, zgodnie z którym złożenie zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem powinno być poprzedzone zamknięciem ksiąg rachunkowych oraz sporządzeniem sprawozdania finansowego, na co wskazuje interpretacja indywidualna z dnia 15 marca 2023 r. nr 0114-KDIP2-2.4010.40.2023.1.AS.

Zdaniem ekspertów było to stanowisko nieprawidłowe – analogicznie jak w przypadku przejścia na estoński CIT po zakończeniu roku podatkowego, podatnik w pierwszej kolejności zamyka księgi na dzień bilansowy, następnie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego składa zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem i na końcu – w okresie trzech miesięcy od dnia bilansowego sporządza sprawozdanie finansowe i przedstawia je właściwym organom na podstawie art. 52 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Należy wskazać że art. 28j ust. 5 ustawy o CIT nie stanowi odstępstwa od ogólnych reguł dotyczących przejścia na estoński CIT wyrażonych w art. 28j ust. 1 ustawy o CIT, tylko jest jego uzupełnieniem.

Na podstawie art. 28j ust. 5 podatnik ma możliwość przejścia na estoński CIT w zasadzie w każdej chwili, pod warunkiem, że najpierw zamknie księgi, następnie złoży stosowne zawiadomienie i na końcu sporządzi sprawozdanie finansowe w ciągu trzech miesięcy od dnia zamknięcia ksiąg.

Art. 28j ust. 5 ustawy o CIT stanowi wyraźnie, że sprawozdanie finansowe sporządzane jest „na dzień” oraz „zgodnie z przepisami o rachunkowości”, zatem wykładnia powyższego przepisu prowadząca do wniosku, iż podatnicy, którzy chcieliby przejść na estoński CIT mają niecały miesiąc na sporządzenie sprawozdania jest bardzo dyskusyjna i nie mająca oparcia w przepisach.

W związku z pojawiającymi się wątpliwościami w zakresie stosowania art. 28j ust. 5 ustawy o CIT, Minister Finansów w dniu 25 stycznia 2024 r. wydał interpretację ogólną Nr DD8.8203.1.2023 (opublikowana 30.01.2024 r.), w której wskazał, że treść art. 28j ust. 5 ustawy CIT nie modyfikuje terminu na zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego, ani nie wymaga, aby czynności te zostały dokonane przed złożeniem zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem. W rezultacie norma prawna zawarta w treści art. 28j ust. 5 ustawy CIT dopuszcza sytuację, w której podatnik najpierw złoży powyższe zawiadomienie, a dopiero później zamknie księgi rachunkowe na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem oraz sporządzi sprawozdanie finansowe za rok podatkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.