Transakcje towarowe i usługowe między małżonkami prowadzącymi działalność gospodarczą

1. Zakup towarów od małżonka to też koszt

Mąż może zaliczyć do podatkowych kosztów zakup towaru w firmie żony po cenach rynkowych – potwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 4 sierpnia 2023 r. sygn. 0112-KDIL2-2.4011. 460.2023.2.IM.

Spytał o to mężczyzna, który prowadzi działalność handlową polegającą na sprzedaży detalicznej stolarki okiennej i drzwiowej. Planuje jednak rozszerzyć swój asortyment o sprzedaż mebli. Ich dostawcą ma być firma żony.

Przedsiębiorcę łączy z żoną wspólność majątkowa. Zapewnił jednak, że będzie płacił za meble cenę porównywalną z tą, jaką musiałby zapłacić niepowiązanym z nim dostawcom.

Chciał się więc upewnić, że mimo wspólności majątkowej z żoną będzie mógł zaliczyć wydatki na kupione u niej meble do kosztów uzyskania przychodu.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił, że jeżeli każdy z małżonków samodzielnie prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, czyli jest odrębnym przedsiębiorcą, to zawierane między małżonkami transakcje rodzą takie same następstwa, jak każda inna transakcja dokonywana w ramach działalności gospodarczej. Ich podstawą jest bowiem stosunek prawny łączący dwa odrębne podmioty gospodarcze, a nie małżonków jako osoby fizyczne, nawet w sytuacji pozostawania we wspólności majątkowej.

2. Świadczenie usług przez firmę małżonka a koszty podatkowe

Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów usług zakupionych z firmy małżonka potwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 27 stycznia 2023 r. (sygn. 0115-KDIT3.4011.871.2022. 2.JG).

Żona chciała w ramach własnej firmy podpisać umowę kontraktową z mężem i zamawiać u niego usługi zdrowotne na rzecz swoich pacjentów. Byłyby one wyceniane na warunkach rynkowych, stosownie do liczby godzin. Małżonków łączyła wspólność majątkowa.

Wątpliwości powstały na tle art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT, który nie pozwala zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci. Przy czym użyte w tym przepisie sformułowanie „wartość pracy” należy rozumieć jako wartość wszelkiego rodzaju pracy, niezależnie od tego, czy praca jest świadczona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej (umowy zlecenia, umowy o dzieło), czy bez podstawy prawnej (bezumownie).

Dyrektor KIS wyjaśnił jednak: „W przypadku, gdy każdy z małżonków prowadzi odrębną działalność gospodarczą i w jej ramach wykonuje usługi na rzecz firmy małżonka, to wykonanie tych usług nie stanowi pracy własnej małżonka. Mamy tu bowiem do czynienia z dwoma odrębnymi podmiotami gospodarczymi, ponieważ każdy z małżonków jako odrębny przedsiębiorca będzie wykonywał usługi dla firmy drugiego małżonka i wystawiał dokumenty potwierdzające wykonanie tych usług”.

Identycznie dyrektor KIS stwierdził w interpretacjach:

• z 15 kwietnia 2022 r. sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.2. 2022.3.MGR – chodziło o małżonków prowadzących odrębne kancelarie radcy prawnego. Żona spytała, czy może odliczyć koszty usług prawnych kupowanych od firmy męża, udokumentowanych wystawionymi przez niego fakturami;
• z 30 kwietnia 2021 r. sygn. 0112-KDIL2-2.4011.111. 2021.1.KP – dotyczyła ona kupowanych od męża usług: utrzymania maszyn (remonty, naprawy, wymiana części), toczenia i frezowania oraz marketingowych;
• z 4 sierpnia 2023 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.423.2023.1.DP – z wnioskiem o interpretację zwrócił się przedsiębiorca, który prowadzi firmę deweloperską, natomiast jego żona prowadzi firmę, która świadczy usługi związane z elewacjami budynków. Przedsiębiorca zamierza skorzystać z usług jej firmy, przy czym żona przedsiębiorcy wystawi fakturę na prace budowlane.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.