Pożyczka wspólnika dla spółki na warunkach rynkowych

Przepisy podatkowe wymagają, żeby wszystkie umowy i transakcje zawierane z podmiotami powiązanymi były zawierane na warunkach rynkowych. Jeżeli warunki danej umowy odbiegają od warunków rynkowych, organy podatkowe mogą weryfikować przyjęte oprocentowanie i kwestionować wydatki.

Od 1 stycznia 2019 r. wprowadzono przepisy, które regulują wysokość odsetek od pożyczek, która nie będzie kwestionowana przez organy podatkowe. Jest to tzw. zasada safe harbour – bezpieczna przystań, dająca gwarancję, że organy podatkowe nie będą kwestionować przyjętych zasad oprocentowania.

Minister Finansów wydaje co roku obwieszczenia w sprawie ogłoszenia rodzaju bazowej stopy procentowej i marży dla potrzeb cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych.

W przypadku pożyczek udzielanych od 1 stycznia 2022 r. takie „bezpieczne” oprocentowanie obliczane jest według wzoru:

  • Dla pożyczkobiorcy maksymalnie wskaźnik plus 2,8 %.
  • Dla pożyczkodawcy minimalnie wskaźnik plus 2%

Wskaźnik to:

  • WIBOR 3M – dla pożyczek udzielanych w PLN
  • LIBOR USD 3M – dla pożyczek udzielanych w USD
  • EURIBOR 3M – dla pożyczek udzielanych w EUR
  • LIBOR CHF 3M – dla pożyczek udzielanych w CHF
  • LIBOR GBP 3M – dla pożyczek udzielanych w GBP

Jeżeli wskaźnik jest ujemny – należy przyjąć 0.

Szczegółową kalkulację Ministerstwo Finansów przedstawiło na swojej stronie internetowej dostępne pod linkiem:

Wysokość wskaźników na rok 2021 r.:

Wysokość wskaźników na 2022 r.:

Obwieszczenie w sprawie odsetek sugeruje, że wskazane powyżej „bezpieczne” odsetki to jednocześnie minimalne odsetki dla udzielającego pożyczkę i maksymalne odsetki dla podmiotu biorącego pożyczkę.

Dodatkowo, aby tak określona marża nie była kwestionowana przez organy podatkowe, to umowa musi spełniać następujące warunki:

  1. pożyczka udzielana jest na maksymalnie 5 lat,
  2. maksymalny poziom zadłużenia w stosunku do wspólników i innych podmiotów powiązanych nie przekracza 20.000.000 zł,
  3. brak jest dodatkowych opłat, premii za udzielenie pożyczki.

Przy ustalaniu oprocentowania w pożyczkach ze wspólnikiem są zatem dwie możliwości:

  1. stosowanie odsetek wynikających z ustawy (tzw. safe harbour), tj. wskaźnik + 2% (przy założeniu, że są spełnione pozostałe warunki; lub
  2. stosowanie własnej wysokości oprocentowania – potwierdzonej wcześniej poprzez uzyskanie kilku ofert z banków dla spółki (będzie to potwierdzać „rynkowość” stawki).

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.