Od 1 stycznia 2024 r. możliwe wyższe stawki amortyzacji dla budynków (lokali) niemieszkalnych i budowli

Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r., poz. 1787) wprowadza od 2024 r. mechanizm skracający okres amortyzacji środków trwałych w postaci budynków (lokali) niemieszkalnych i budowli z obecnych 40 lat (stawka amortyzacji 2,5%) do 5 albo 10 lat, zależnie od wysokości stopy bezrobocia w danej gminie. Nowa preferencja dotyczy obszarów o wysokim bezrobociu oraz niskim poziomie dochodów podatkowych, które są zagrożone wyludnieniem.

Zmiany są kierowane do mikro-, małych i średnich firm, które prowadzą działalność w gminach o wysokim poziomie bezrobocia, gdzie równocześnie dochody podatkowe są stosunkowo niskie w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), będący mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców mogą od 1 stycznia 2024r. indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych, zaliczonych do grupy 1 i 2 Klasyfikacji Środków Trwałych, będących budynkami (lokalami) niemieszkalnymi i budowlami, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych danego podatnika po 1 stycznia 2024 r.

Możliwość skorzystania z preferencji przysługuje po spełnieniu dwóch warunków tzn. jeżeli ten środek trwały znajduje się na obszarze gminy:

zlokalizowanej w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wynosi co najmniej 120% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju, oraz
w której wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie jest mniejszy niż 100% wskaźnika dochodów podatkowych dla wszystkich gmin.

Nowe regulacje zakładają, że w przypadku, gdy dany środek trwały znajduje się na obszarze gminy zlokalizowanej w powiecie, gdzie przeciętna stopa bezrobocia wynosi:

a) od 120 proc. do 170 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat (maksymalna stawka amortyzacyjna 10%);

b) powyżej 170 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji nie może być krótszy niż 5 lat (maksymalna stawka amortyzacyjna 20%).

Nowe korzystne okresy amortyzacji i podwyższone stawki amortyzacyjne mają zastosowanie do środków trwałych będących budynkami (lokalami) niemieszkalnymi i budowlami, w przypadku których po dniu 31 grudnia 2023 r.:

nastąpiło uprawomocnienie się decyzji o pozwoleniu na budowę albo
upłynął termin na wniesienie sprzeciwu wobec dokonanego zgłoszenia budowy albo wydanie zaświadczenia o braku podstaw do wniesienia takiego sprzeciwu, albo
nastąpiło wprowadzenie po raz pierwszy do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli budowa tego środka trwałego nie wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę albo dokonania zgłoszenia budowy lub z innych przyczyn nie doszło do wydania takiej decyzji albo dokonania takiego zgłoszenia.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.