Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności – SANKCJE

W niniejszym artykule omawiany sankcje w podatku od towarów i usług oraz w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych, związane z obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności, który zostanie wprowadzony od 1 listopada 2019 r.

Solidarna odpowiedzialność nabywcy w podatku VAT

Podatnik podatku od towarów i usług (czynny i zwolniony przedmiotowo lub podmiotowo), na rzecz którego czynny podatnik VAT dokonał dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, niezależnie od wartości faktury, odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe, w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na jego rzecz, jeżeli w momencie dokonania tej dostawy podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego.

Przepisu tego nie stosuje się m. in. do nabycia towarów, za które podatnik dokonał zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Dlatego bezpieczniej jest płacić za wszystkie transakcje dotyczące towarów z Załącznika nr 15 przy zastosowaniu MPP, nawet jeżeli kwota faktury jest niższa niż 15 tys. zł.

30% sankcja dla sprzedawcy w podatku VAT

Od 1 listopada 2019 r. faktury dotyczące dostawy towarów i świadczenia usług z Załącznika nr 15 powinny zawierać specjalne oznaczenie w postaci zapisu „mechanizm podzielonej płatności”.Obowiązek zamieszczenia tej informacji będzie jednak dotyczył wyłącznie faktur, w których:

• wartość brutto przekracza 15 tys. zł lub równowartość tej kwoty
•  i faktura taka dokumentuje nabycie towarów lub usług, wymienione w dodawanym do ustawy załączniku nr 15.

Brak informacji na fakturze będzie obarczony z punktu widzenia sprzedawcy sankcją (dodatkowym zobowiązaniem podatkowym) w wysokości 30% kwoty podatku, przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w Załączniku nr 15 do ustawy wykazanej na fakturze. Sankcja ta będzie naliczana proporcjonalnie do wartości objętej mechanizmem podzielonej płatności. W przypadku osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe nie ustala się sankcji.

Sankcja nie będzie dotyczyła transakcji, gdy sprzedawca mimo braku informacji na fakturze otrzyma płatność za pomocą mechanizmu podzielonej płatności. Nie będzie sankcjonowane pomyłkowe umieszczenie na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”, mimo braku takiego obowiązku.

30% sankcja dla nabywcy w podatku VAT

Nabywca ma obowiązek zapłacić w systemie podzielonej płatności za faktury w których:

• wartość brutto przekracza 15 tys. zł lub równowartość tej kwoty
• i faktura taka dokumentuje nabycie towarów lub usług wymienione w dodawanym do ustawy załączniku nr 15.

Jeżeli tego nie zrobi, również wobec niego będzie zastosowana sankcja (zwana także dodatkowym zobowiązaniem podatkowym) w wysokości 30% kwoty podatku wykazanej na tej fakturze, przypadającej wyłącznie na  dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Analogicznie, jak w przypadku sankcji wobec sprzedawcy, sankcja ta (dodatkowe zobowiązanie podatkowe) nie zostanie zastosowana wobec nabywcy, który nie zapłacił w systemie podzielonej płatności, jeżeli sprzedawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z tej faktury.

Obowiązkowy MPP a koszty uzyskania przychodów w podatku PIT i CIT

Nabywca, który wbrew obowiązkowi nie dokonał podzielonej płatności i zapłacił w zwykły sposób za fakturę zawierającą zapis „mechanizm podzielonej płatności” nie będzie mógł zaliczyć tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Będzie to jednak dotyczyło wyłącznie sytuacji, w której faktura była prawidłowo oznaczona przez sprzedawcę (adnotacja mechanizm podzielonej płatności), nabywca miał obowiązek zapłaty mechanizmem podzielonej płatności, a dokonał zapłaty w inny sposób.

W razie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca ww. transakcji zostanie dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności, w miesiącu w którym zostanie zlecony przelew podatnicy zmniejszą koszty uzyskania przychodów albo zwiększą przychody (w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów).

Zmiany wprowadzone niniejszą nowelizacją w zakresie podatku dochodowego będą miały zastosowanie do zapłaty należności w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2019 r.

Ponadto znowelizowanych przepisów (w zakresie kosztów) nie będzie się stosowało do płatności dotyczących kosztów zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów przed dniem 1 stycznia 2020 r. (art. 10 ustawy nowelizującej).

Obowiązkowy rachunek rozliczeniowy

W związku z wprowadzeniem obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności od 1 listopada 2019 r. dla towarów z Załącznika nr 15, gdy faktura przekracza 15 tys. zł podatnicy, którzy dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi, o których mowa w załączniku nr 15 oraz podatnicy nabywający te towary lub usługi są obowiązani posiadać rachunek rozliczeniowy, o którym mowa w art.49 ust.1 pkt.1 ustawy Prawo bankowe.

Musi to być rachunek rozliczeniowy prowadzony w polskim banku, ponieważ tylko do takiego rachunku rozliczeniowego jest prowadzony rachunek VAT umożliwiający dokonywanie i przyjmowanie płatności MPP.

Ewa Stolarczyk, Abak S.A.