Czarna lista podatników VAT na stronie Ministerstwa Finansów

Od 13 stycznia 2018 r. obowiązuje ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (tzw. ustawa STIR). Szef Krajowej Informacji Skarbowej w nowym art.96b ustawy VAT został zobowiązany do prowadzenia dwóch elektronicznych wykazów podatników:

1. w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo którzy zostali wykreśleni przez naczelnika urzędu skarbowego z rejestru jako podatnicy VAT;
2. których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

Wykazy te zawierają szczegółowe dane identyfikacyjne podatników wraz ze wskazaniem daty oraz podstawy prawnej dokonania rejestracji, odmowy rejestracji lub przywrócenia zarejestrowania jako podatnik VAT. Lista jest udostępniana w postaci elektronicznej i na bieżąco aktualizowana.

Zgodnie z nowym art. 96b ust. 5 ustawy o VAT podanie do publicznej wiadomości powyższego wykazu nie narusza przepisów o tajemnicy skarbowej.

Wykaz został już udostępniony na stronie Ministerstwa Finansów pod tym adresem.

Narzędzie udostępnione przez MF umożliwia przeszukiwanie wykazów w oparciu o numer NIP lub nazwę weryfikowanego podmiotu.

System weryfikacji zarejestrowanych podatników został oficjalnie udostępniony, aby pozwolić przedsiębiorcom na weryfikację kontrahentów w celu wykluczenia ewentualnego ryzyka zaangażowania się we współpracę z podmiotem dokonującym wyłudzeń podatkowych, szczególnie tzw. przestępstw karuzelowych.

Na dzień dzisiejszy uzupełnia on już istniejące możliwości weryfikacyjne, jakie daje system VIES w odniesieniu do podatników VAT-UE oraz Portal Podatkowy Usługi w odniesieniu do podatników polskich. W powyższych portalach można sprawdzić bieżący status kontrahenta jako podatnika VAT (po wpisaniu numeru identyfikacji podatkowej przedstawiana jest informacja czy na moment zapytania podatnik jest aktywny czy nie).

Monitorowanie, czy kontrahent nie znajduje się w takim wykazie, będzie na pewno jednym z elementów dochowania należytej staranności. Czarna lista powinna być pomocnym narzędziem do identyfikacji podmiotów o wątpliwej reputacji, z którymi handlowanie może rodzić pewne ryzyko. Ministerstwo Finansów pracuje obecnie nad przesłankami należytej staranności, których spełnienie dałoby ochronę podatnikowi przed kwestionowaniem jego rozliczeń VAT. Weryfikacja kontrahenta na czarnej liście może być jednym z elementów takiego działania.

Ewa Stolarczyk