Najem prywatny opodatkowany ryczałtem do przychodów. Od 1 lipca 2023 r. małżonkowie z wyższym limitem przychodów

/w /Autor

W przypadku najmu prywatnego podatek zryczałtowany wynosi 8,5% przychodów do kwoty 100 tys. zł oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad tę kwotę. Do końca czerwca 2023 r.  limit 100 tys. zł dotyczył łącznie obojga małżonków. Zgodnie ze zmianą, która weszła w życie 1 lipca 2023 r., ale z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2023 r., każdy małżonek ma swój własny limit, tj. 100 tys. zł przychodu rocznie. A gdy małżonkowie zdecydują (złożą stosowne oświadczenie), że najem składników majątku będących przedmiotem wspólności małżeńskiej będzie w całości rozliczany przez jednego z nich,  limit przychodów opodatkowanych stawką 8,5% wyniesie 200 tys. zł. Zmieniony przepis dotyczy przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2023 r.

Do 30 czerwca 2023 r.

Na podstawie art. 12 ust. 13 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w przypadku osiągania przez małżonków przychodów z najmu prywatnego, kwota przychodów (limit 100 tys. zł), dotyczy łącznie obojga małżonków.

Z przytoczonej regulacji wynikało, że określony w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym limit przychodów w wysokości 100 tys. zł dotyczył łącznie obojga małżonków osiągających przychody z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, zawieranych poza działalnością gospodarczą. Nie jest istotne, czy przedmiot najmu należy do majątku wspólnego, czy do majątków odrębnych małżonków. Zatem limit przychodów w wysokości 100 tys. zł dotyczy łącznie obojga małżonków niezależnie od obowiązującego ustroju majątkowego.

Dodać należy, że przychody z najmu uzyskiwane przez małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, co do zasady podlegają odrębnemu opodatkowaniu. Wskazuje na to treść art. 12 ust. 5 i ust. 6 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Zgodnie z art. 12 ust. 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne przychody z udziału w spółce w odniesieniu do każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku.
W razie braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

Z przepisu art. 12 ust. 6 ww. ustawy wynika, że zasada, o której mowa w ust. 5, ma również zastosowanie do małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, osiągających przychody, o których mowa w art. 6 ust. 1a, chyba że złożą pisemne oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodu przez jednego z nich.

Od 1 lipca 2023 r.

W myśl art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1059) art. 12 ust. 13 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z 1 lipca 2023 r. otrzymał nowe brzmienie.

W przypadku małżonków, którzy złożyli oświadczenie określone w ust. 6, kwota przychodów, o której mowa w ust. 1 pkt 4, wynosi 200 tys. zł.

Stosownie do art. 29 ustawy zmieniającej art. 12 ust. 13 ustawy o ryczałcie w nowym brzmieniu ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2023 r.

Co oznacza ta zmiana dla małżonków?

Z nowego przepisu wynika, że każdy małżonek osiągający przychody z najmu prywatnego poza działalnością gospodarczą będzie ma w 2023 r. własny limit, tj. 100 tys. zł przychodu rocznie. A gdy małżonkowie zdecydowali (złożyli stosowne oświadczenie), że najem jest w całości rozliczany przez jednego z nich, jego limit  przychodów opodatkowanych stawką ryczałtu 8,5% wynosi 200 tys. zł.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.

Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego COVID-19 od 1 lipca 2023 r.

/w /Autor

W związku z odwołaniem od 1 lipca 2023 r. stanu zagrożenia epidemicznego COVID-19 pracodawców przestały obowiązywać specjalne rozwiązania wprowadzone w związku z epidemią COVID-19.

Okresowe badania lekarskie

Na czas obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii został zawieszony obowiązek kierowania pracowników na standardowe okresowe badania lekarskie zgodnie z Art. 12a ust. 1 ustawy o COVID-19

Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego pracodawca ma obowiązek podjąć wykonywanie zawieszonych obowiązków w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania tego stanu. Oznacza to, że pracodawcy i pracownicy będą mieli czas do 28 grudnia 2023 r. na wykonanie zaległych badań i uzupełnienie dokumentacji z tych badań w aktach osobowych.

Zawieszenie okresowych szkoleń BHP

Na podstawie art. 12e ust. 2 ustawy o COVID-19 możliwe było przeniesienie szkolenia okresowego BHP na czas po zakończeniu epidemii COVID-19. Takie rozwiązanie było dopuszczalne, jeżeli termin tego szkolenia wypadał w okresie:

  • obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii lub
  • 30 dni od dnia odwołania ostatniego ze stanów zagrożenia epidemicznego albo epidemii.

Ustawa o COVID-19 wskazuje jednak czas na wykonanie zaległych szkoleń okresowych z zakresu BHP. Szkolenia należy wykonać maksymalnie w przeciągu 60 dni od dnia odwołania ostatniego ze stanów zagrożenia epidemicznego albo epidemii. W praktyce oznacza to, że pracodawcy będą mieli czas do 29 sierpnia 2023 r. na zorganizowanie szkoleń okresowych i uzupełnienie ich dokumentacji w aktach osobowych pracowników.

Urlop zaległy

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii COVID-19 obowiązywały szczególne zasady dotyczące udzielania zaległego urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z art. 15gc ustawy o COVID-19 pracodawca mógł udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, zaległego urlopu wypoczynkowego. Zasada ta dotyczyła 30 dni zaległego urlopu.

Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego od 1 lipca 2023 r. oznacza, że ostatnim dniem w którym pracodawca mógł wysłać pracownika w tym trybie na przymusowy zaległy urlop wypoczynkowy, był 30 czerwca 2023 r. Jednak zakończenie obowiązywania tej regulacji niewiele zmienia w praktyce dla pracodawców, ponieważ po 30 czerwca 2023 r. pracodawca nadal może wysyłać pracownika na zaległy urlop, nawet jeśli ten nie wyraża na to zgody. Inna będzie jedynie podstawa takiego działania pracodawcy, ponieważ obecnie pracodawcy mogą wysyłać pracowników na zaległy urlop na zasadach obowiązujących w Kodeksie pracy, a także korzystając z od lat dominującej w orzecznictwie zasady, zgodnie z którą mają możliwość wysyłania pracowników na urlop wypoczynkowy bez uzyskiwania ich zgody (wyrok SN z 24 stycznia 2006 r., I PK 124/05, OSNP 2006/23–24/354).

Praca zdalna

Obowiązujące od 7 kwietnia 2023 r. przepisy Kodeksu pracy o pracy zdalnej wprowadziły możliwość jednostronnego powierzenia przez pracodawcę pracy zdalnej pracownikowi w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji, w której pracownik złoży bezpośrednio przed wydaniem polecenia pracy zdalnej oświadczenie w postaci papierowej lub elektronicznej, że posiada warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy w tym trybie.

Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego od 1 lipca 2023 r. oznacza, że od tego terminu nie obowiązuje w Polsce żaden ze stanów nadzwyczajnych czy epidemicznych, zatem pracodawcy nie mogą jednostronnie zlecać pracy zdalnej pracownikom. Każdorazowa chęć przejścia na pracę zdalną od 1 lipca 2023 r. wymaga indywidualnego porozumienia obu stron stosunku pracy lub funkcjonowania w zakładzie pracy porozumienia z organizacjami związkowymi bądź przedstawicielami pracowników lub regulaminu pracy.

Doręczenia korespondencji

Zasady dotyczące domniemania doręczenia awizowanej przesyłki pocztowej zostały zmienione od 18 kwietnia 2020 r. przez przepisy covidowe. Zgodnie z przepisami obowiązującymi na czas epidemii COVID-19 nieodebranych pism podlegających doręczeniu za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego, których termin odbioru określony w awizo przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie można uznać za doręczone w czasie obowiązywania tych stanów oraz w ciągu 14 dni po ich zniesieniu (art. 98 ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2). Przepis przewiduje wyjątki od tej obowiązującej w trakcie epidemii COVID-19 zasady, lecz nie obejmują one korespondencji dotyczącej stosunków pracy.

Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego oznacza, że z 15 lipca 2023 r. wszystkie przesyłki, które na podstawie przepisów covidowych nie mogły zostać uznane za skutecznie doręczone przez podwójne awizowanie, nabiorą właśnie takiego statusu. Oznacza to, że pracodawcy mogą powrócić do wcześniejszych praktyk wysyłania korespondencji, w tym rozwiązań umów o pracę bez wypowiedzenia czy świadectw pracy za pośrednictwem poczty, nie obawiając się, że przesyłka nie zostanie skutecznie doręczona.

Orzeczenia o niepełnosprawności

Ustawa covidowa wydłużyła ważność orzeczeń o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, wydanych na czas określony, na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, których ważność upłynęła w okresie 90 dni, licząc do 7 marca 2020 r., i których ważność upłynęła od 8 marca 2020 r. Są one ważne do upływu 60 dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.

Ustawą z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 852) art. 15h ustawy covidowej, który regulował wydłużenie orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie uchylony 6 sierpnia 2023 r. Jednocześnie określono nowe okresy, do których orzeczenia te zachowują ważność, uzależniając ten okres od ważności posiadanych orzeczeń.

Orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, którego okres ważności:

  • upłynąłby do 31 grudnia 2020 r. – zachowuje ważność do 31 grudnia 2023 r.,
  • upłynąłby w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. – zachowuje ważność do 31 marca 2024 r.,
  • upłynąłby w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 5 sierpnia 2023 r. – zachowuje ważność do 30 września 2024 r.

– jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego ostatecznego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Zatem orzeczenia o niepełnosprawności lub jej stopniu, których termin ważności będzie upływał 6 sierpnia 2023 r. lub później, nie będą już wydłużane. Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego nie wpływa więc na ważność orzeczeń o niepełnosprawności. Oznacza to, że osoby posiadające orzeczenia z tym terminem ważności muszą wystąpić o wydanie nowych dokumentów potwierdzających niepełnosprawność lub jej stopień.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.

Podatek od spadków i darowizn – nowe kwoty wolne i skale podatkowe

/w /Autor

Od 1 lipca 2023 r. nastąpiły istotne zmiany przepisów w zakresie podatku od spadków i darowizn wprowadzone ustawą z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1059) oraz rozporządzeniem Ministra Finansów z 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz.U. z 2023 r. poz. 1226).

Zmiany w tej materii dotyczą kwot wolnych od podatku i progów wyłączenia z opodatkowania dla nabywców z określonych grup.

Zasady opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn (w tym przede wszystkim wyłączenia od opodatkowania i zwolnienia z opodatkowania) zależą w dużej mierze od odpowiedniej relacji między obdarowanym i darczyńcą (spadkobiercą i spadkodawcą). Ważne jest zaliczenie do danej grupy podatkowej.

Do grupy I zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Do grupy II zalicza zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

Pozostałe podmioty niewykazujące ww. związków i relacji rodzinnych należą do grupy III.

Kwoty wolne od podatku (kwoty czystej wartości nabytych rzeczy
i praw majątkowych niepodlegające opodatkowaniu)

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, do 30 czerwca 2023 r. opodatkowaniu podlegało nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

  • 10 434 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
  • 7 878 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
  • 5 308 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Od 1 lipca 2023 r. ww. kwoty istotnie wzrosły. Opodatkowaniu podlega obecnie nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej odpowiednio:

  • 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
  • 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
  • 5 733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Skale podatkowe w podatku od spadków i darowizn

Rozporządzenie wprowadza również zmiany polegające na przeliczeniu w stopniu odpowiadającym wzrostowi cen przedziałów nadwyżki kwot wartości rzeczy i praw majątkowych podlegających opodatkowaniu, określonych w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (skale podatkowych).

I tak od 30 czerwca 2023 r. skale podatkowe, o których mowa w art 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynoszą:

Kwoty pieniędzy lub kwoty wartości innych rzeczy zwolnione od podatku od spadków i darowizn w przypadku darowizny na cele mieszkaniowe

Od 30 czerwca 2023 r. zgodnie z rozporządzeniem kwoty zwolnione z podatku w przypadku nabycia w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny, jeżeli pieniądze te lub rzeczy obdarowany przeznaczy w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni, budowę domu jednorodzinnego, nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo spłatę zabezpieczonego hipoteką kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami określone w art 4 ust 1 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn zostały ustalone w wysokości nieprzekraczającej:

a) 11 095 zł – od jednego darczyńcy,

b) 22 189 zł – od wielu darczyńców łącznie. 

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.