26 maja 2023 r. Sejm uchwalił ustawę o świadczeniu wspierającym, która wprowadza również korzystne dla przedsiębiorców zmiany w uldze mały ZUS plus. Przedsiębiorcy korzystający w 2023 r. z tej ulgi będą mogli z niej skorzystać o 12 miesięcy dłużej (a więc nie przez 36 miesięcy tylko przez 48). Nowe przepisy w tym zakresie mają obowiązywać od 1 sierpnia 2023 r.
Zaproponowane zmiany dotyczą grupy przedsiębiorców o stosunkowo niskich dochodach, szczególnie wrażliwych na obecną sytuację ekonomiczno-gospodarczą, w tym odczuwalne i dotkliwe skutki związane m.in. z pandemią czy wojną na Ukrainie.
Zasady korzystania z ulgi mały ZUS plus
Mały ZUS plus to skrótowe określenie na możliwość opłacania obniżonych składek ZUS przez osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Przepisy wprowadzające to rozwiązanie weszły w życie w lutym 2020 r. i umożliwiły najmniejszym przedsiębiorcom rezygnację z ryczałtowych składek ZUS oraz opłacanie składek w wysokości zmiennej, uzależnionej od wartości osiąganych dochodów.
Rezygnacja z wysokich składek i przejście na niskie składki ZUS od dochodu możliwe jest po spełnieniu kilku warunków. Podstawowym warunkiem jest spełnienie kryterium przychodowego. Przychody firmy osiągnięte w roku poprzednim nie mogą bowiem przekraczać kwoty 120 tys. zł.
W ramach ulgi mały ZUS plus podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na dany rok. Nie może być też niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku.
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami przedsiębiorcy mogą korzystać z tej ulgi maksymalnie przez 36 miesięcy (3 lata) w ciągu kolejnych 60 miesięcy (5 lat) prowadzenia firmy.
Oznacza to, że przedsiębiorca może opłacać składki ZUS od dochodu przez okres 3 lat, po czym traci prawo do korzystania z tego przywileju i zobligowany jest – przez okres kolejnych dwóch lat – do opłacania składek w normalnej wysokości. Ponowne uzależnienie składek ZUS od dochodu może nastąpić dopiero po upływie tych kolejnych 2 lat.
Przepisy wprowadzające Mały ZUS Plus weszły w życie w lutym 2020 r. Wspomniane 36 miesięcy minęło zatem w lutym 2023 r. Oznacza to, że osoby, które zaczęły korzystać z tej preferencji od samego początku obowiązywania przepisów, w tym roku utraciły na dwa lata możliwość opłacania składek ZUS od dochodu i tym samym zmuszone zostały do opłacania wysokich składek w standardowej wysokości.
Kto może skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy Małego ZUS Plus?
Nowelizacja ustawy nie wprowadza zmiany w istniejącym już przepisie o 36-miesięcznym limicie. Do ustawy dodany został jedynie nowy przepis, który wydłuża o 12 miesięcy możliwość opłacania niższych składek dla wszystkich tych osób, które obecnie korzystają z tego rozwiązania (pkt.1) lub utracą prawo do korzystania z niego w 2023 r. (pkt.2).
- Przedsiębiorcy, którzy korzystają w trakcie 2023 r. z Małego ZUS Plus i których przychód w roku poprzedzającym nie przekroczył 120 tys. zł, będą mogli dłużej opłacać niższe składki ZUS dodatkowo przez kolejny rok przy spełnieniu wymaganych warunków.
- Wydłużenie o rok okresu opłacania obniżonych składek obejmie również wszystkich tych, którzy już utracili prawo do ich opłacania. Prawo do dodatkowych 12 miesięcy ulgi uzyskają zatem np. Ci przedsiębiorcy, którzy Mały ZUS Plus wykorzystywali od lutego 2020 r. i musieli przejść na składki ryczałtowe w lutym 2023 r. Jeśli przedsiębiorca zakończył korzystanie z Małego ZUS-u Plus w 2023 r., ponieważ minęło już 36 miesięcy, ale nadal spełnia pozostałe warunki ustawowe, będzie mógł zgłosić się do ZUS od 1 sierpnia 2023.r do 31 grudnia 2023 r. Od kolejnego miesiąca ponownie będzie mógł opłacać składki w ramach tej ulgi. Jemu też przysługiwać będzie 12 dodatkowych miesięcy ulgi.
Ta ostatnia grupa osób nie uzyska jednak wstecznie prawa do opłacania niższych składek za okres od lutego do lipca 2023 r. Dodatkowe 12 miesięcy ulgi uzyskają oni bowiem dopiero po złożeniu do ZUS nowego zgłoszenia do ubezpieczeń po dniu 1 sierpnia 2023 r. Dodatkowy rok ulgi przyznany zostanie od miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonane zostanie takie zgłoszenie. Co istotne, nowe zgłoszenie złożone musi zostać w terminie do dnia 31 grudnia 2023 r.
Przykładowo, jeśli przedsiębiorca w 2023 r. wykorzystał już przysługujące mu 36 miesięcy ulgi, to w sierpniu po spełnieniu warunków może ponownie zgłosić się z odpowiednim kodem tytułu ubezpieczenia i od następnego miesiąca, tj. od września 2023 r. do sierpnia 2024 r. może ponownie korzystać z przysługującej mu ulgi mały ZUS plus.
Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.
