Zmiana stawek podatku od towarów i usług od 1 stycznia 2023 r.

/w /Autor

Obniżenie podatku od towarów i usług (VAT) na podstawowe dobra to jedno z działań zawartych w Tarczy Antyinflacyjnej obowiązującej w 2022 r. Tarcza była już kilkukrotnie przedłużana, ostatecznie jednak przestanie obowiązywać z początkiem 2023 r.

Są od tego wyjątki: utrzymane zostanie zwolnienie z podatku od sprzedaży detalicznej paliw oraz zerowa stawka VAT na artykuły spożywcze.

Powrót 23% podatku VAT na energię, gaz i paliwa silnikowe

Do starego poziomu sprzed 1 lutego 2022 r. wrócą stawki VAT dotyczące paliw i energii. Oznacza to wzrost stawek VAT:

  • na gaz ziemny – z 0% do 23%;
  • na energię elektryczną – z 5% do 23%;
  • na ciepło systemowe – z 5% do 23%;
  • na paliwa silnikowe – z 8% do 23%.

Ponadto przestaną obowiązywać obniżone stawki akcyzy na paliwa silnikowe, olej opałowy i energię elektryczną oraz zwolnienie z akcyzy prądu dla gospodarstw domowych.

Przedłużone do końca czerwca 2023 r. ma być natomiast zwolnienie paliw silnikowych
z podatku od sprzedaży detalicznej (podatku handlowego). Przewiduje to art. 8 ustawy z 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.

Zachowana stawka 0% VAT na żywność

Z początkiem 2023 r. nic nie zmieni się, jeśli chodzi o VAT na żywność.

Co prawda tarcza antyinflacyjna przestaje obowiązywać z końcem 2022 r., ale rozporządzenie ministra finansów z 2 grudnia 2022 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług w roku 2023 przedłuża o pół roku  tj. do 30 czerwca 2023 r. obowiązywanie zerowej stawki dla środków spożywczych wymienionych w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT, a więc podstawowej żywności.

Produkty żywnościowe są sprzedawane bez podatku VAT już od 1 lutego 2022 r., tj. od wejścia w życie tarczy antyinflacyjnej. Wcześniej obowiązywała stawka 5%.

8% VAT na nawozy

Z końcem 2022 r. przestanie obowiązywać stawka 0% VAT na nawozy, środki ochrony roślin i inne środki wspomagające produkcję rolniczą. Wróci ona do poziomu sprzed tarczy antyinflacyjnej, a więc 8%.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.

Opodatkowanie najmu poza działalnością gospodarczą od 1 stycznia 2023 r.

/w /Autor

W 2023 r. jedyną formą opodatkowania najmu prywatnego będzie podatek zryczałtowany od przychodów ewidencjonowanych (PPE). Opodatkowane będą zatem przychody z najmu, bez możliwości uwzględniania kosztów uzyskania przychodów takich jak np. amortyzacja, remonty, wyposażenie, odsetki od kredytu, podatek od nieruchomości oraz bez możliwości zastosowania kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 000 zł.

Od 1 stycznia 2023 r. nie jest możliwe opodatkowanie najmu poza działalnością za zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej.

Przepisy ograniczające możliwość wyboru opodatkowania do zasad ogólnych dotyczą tych źródeł przychodów, które znajdują się w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Są to: najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych
z działalnością gospodarczą.

Jak widać nie chodzi tu tylko o najem nieruchomości ale także o dzierżawę i inne podobne umowy, dotyczące również innych składników prywatnego majątku niż nieruchomości.

Stawki ryczałtowe z tytułu najmu prywatnego pozostają w 2023 r. na niezmienionym poziomie tj.:

  • stawka podatku 8,5% – dla przychodów do 100 000 zł
  • stawka podatku 12,5% – dla przychodów powyżej 100 000 zł

Limit 100 000 zł przychodów dotyczą łącznie obojga małżonków, niezależnie od tego, czy pozostają w ustroju wspólnoty majątkowej czy mają rozdzielność majątkową oraz czy przedmiotem najmu jest majątek wspólny czy odrębny.

W przypadku rozliczania najmu prywatnego podatkiem zryczałtowanym przychody z najmu nie podlegają uwzględnieniu do celów wyliczania daniny solidarnościowej, która wynosi 4% od dochodów przekraczających w skali roku 1 mln zł.

Najem prywatny nie jest również objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, co powoduje że uzyskiwanie przychodów z najmu poza działalnością gospodarczą nie powoduje obowiązku zapłaty składki zdrowotnej.

Z uwagi na obligatoryjną zmianę formy opodatkowania od 1 stycznia 2023 r. dla najmu prywatnego, osoby rozliczające najem poza działalnością gospodarczą w 2022 r. na zasadach ogólnych (skalą podatkową) nie muszą składać żadnych dodatkowych oświadczeń.

Pierwszy podatek zryczałtowany od najmu poza działalnością gospodarczą w 2023 r. co do zasady, będzie płatny do 20 lutego, o ile w styczniu wynajmujący otrzyma zapłatę za najem. Nie zmieniła się bowiem zasada, że przychody z najmu prywatnego są opodatkowane w momencie otrzymania pieniędzy (metoda kasowa).

Zgodnie z art. 6 ust. 1a ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT (najem poza działalnością gospodarczą).

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.

Polski Ład – zmiany we wspólnym rozliczeniu małżonków za 2022 r.

/w /Autor

Zmiany legislacyjne wprowadzone przez tzw. „Polski Ład” okazują się pozytywne dla podatników, którzy korzystają z możliwości wspólnego rozliczenia się jako małżonkowie. Poniżej przedstawiamy zmiany obowiązujące od 1 stycznia 2022 r., które można było stosować już w rozliczeniu rocznym za 2021 r.

Zawarcie małżeństwa w trakcie 2022 r. umożliwia wspólne rozliczenie małżonków za cały rok podatkowy

Związki małżeńskie, które zostały zawarte w trakcie roku na mocy regulacji wprowadzonych przez „Polski Ład” zyskały istotny przywilej w postaci możliwości wspólnego rozliczenia dochodów za cały rok podatkowy, w którym zawarli związek małżeński. Drugim istotnym warunkiem jest pozostawanie w związku małżeńskim do ostatniego dnia roku podatkowego. Trzecim warunkiem (obowiązującym także w poprzednich latach) jest posiadanie małżeńskiej wspólności majątkowej.

Takie preferencyjne rozliczenie nie było wcześniej możliwe z uwagi na restrykcyjny warunek w postaci konieczności trwania w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy.

Przykład 1

Pan Piotr i Pani Monika zawarli związek małżeński 8 grudnia 2022r. i pozostawali w tym związku na dzień 31 grudnia 2022 r. (małżeństwo posiada wspólność majątkową).

W związku z preferencją wprowadzoną przez „Polski Ład” małżeństwo może rozliczyć się wspólnie za cały 2022 r.

Małżeństwo zyska na wspólnym rozliczeniu, jeżeli jeden z małżonków osiągnął istotnie wysokie dochody, wykraczające poza kwotę pierwszego progu podatkowego, natomiast drugi z małżonków posiadał stosunkowo niskie dochody lub nie wygenerował ich wcale.

Likwidacja warunku pozostawania w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy także dla wdów i wdowców

Preferencje związane z implementacją „Polskiego Ładu” zyskają również podatnicy, których współmałżonek zmarł w trakcie lub po zakończeniu roku podatkowego. Do 2020 r. włącznie, przepisy dawały możliwość wspólnego rozliczenia tylko i wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik ze zmarłym małżonkiem pozostawał w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy.

Począwszy od rozliczenia podatkowego za 2021 r. nie ma to znaczenia, a co za tym idzie niespełnienie warunku pozostawania w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy nie przekreśla wspólnego rozliczenia ze zmarłym małżonkiem. Zgodnie ze zmienionym art. 6a ustawy o PIT, wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków, między którymi istniała w roku podatkowym wspólność majątkowa, może być także złożony przez podatnika, który pozostawał w związku małżeńskim w roku podatkowym, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego albo zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok.

Zawieszona działalność gospodarcza małżonków na podatku liniowym lub ryczałcie nie przekreśla wspólnego rozliczenia

Korzystną zmianą dla małżonków jest również zmiana przepisów dotyczących warunków stosowania wspólnego rozliczenia małżonków. W dotychczasowym brzmieniu ustawy o PIT istniał warunek, który uniemożliwiał wspólne rozliczenie w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, miały zastosowanie przepisy dot. podatku liniowego, czy podatku ryczałtowego (z wyjątkiem najmu prywatnego opodatkowanego ryczałtem).

Regulacje obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. uległy modyfikacji. Zgodnie z nowym brzmieniem wspólne rozliczenie nie znajduje zastosowania w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków stosował przepisy dot. podatku liniowego, czy ryczałtowego za (wyjątkiem najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Powyższą zmianę należy interpretować w ten sposób, że posiadanie działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem linowym, czy ryczałtem, która nie generowała w roku podatkowym przychodów, kosztów oraz wskazanych wyżej odliczeń nie przekreśla wspólnego rozliczenia z małżonkiem za ten rok podatkowy. Dotyczy to np. zawieszonej działalności gospodarczej współmałżonka.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.