Od 1 stycznia 2023 r. odpisy amortyzacyjne od nieruchomości mieszkalnych nie są kosztem uzyskania przychodów

W 2023 r. nieruchomości o charakterze mieszkalnym wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej nie będą podlegały amortyzacji podatkowej (odpisy amortyzacyjne nie będą stanowić kosztów uzyskania przychodów) w przypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych i podatku dochodowego od osób fizycznych.

Niekorzystna zmiana dotyczy wszystkich nieruchomości mieszkalnych, w tym również nabytych lub wytworzonych przed 1 stycznia 2022 r. albo 1 stycznia 2023 r.

Podatnicy nie będą zatem amortyzować nieruchomości mieszkalnych dla celów podatkowych, a koszt nabycia rozpoznają dopiero w przypadku ich sprzedaży (tak jak w przypadku gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów).

Brak możliwości zaliczania odpisów amortyzacyjnych do kosztów podatkowych dotyczy zarówno nieruchomości mieszkalnych, w których podatnicy posiadają siedzibę albo miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, jak również takich, które są przedmiotem wynajmu długoterminowego i krótkoterminowego.

Likwidacja możliwości amortyzacji dotyczy:

  1. budynków mieszkalnych,
  2. lokali mieszkalnych stanowiących odrębną nieruchomość,
  3. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego,
  4. prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej – wykorzystywanych
    w prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto u podatników podatku dochodowego od osób fizycznych:

  1. budynki mieszkalne, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, grunty lub prawo użytkowania wieczystego gruntu, związane z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  2. spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, którego wartość początkową ustala się zgodnie z art. 22g ust. 10 ustawy PIT

nie podlegają objęciu ewidencją środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych.

Wynika to ze szczególnego sposobu opodatkowania sprzedaży nieruchomości mieszkalnych przez osoby fizyczne, która jest opodatkowana zawsze jako odrębne źródło przychodów 19% podatkiem dochodowym (zeznanie PIT-39), jeżeli następuje przed upływem 5 lat, a po upływie 5 lat pozostaje poza zakresem ustawy PIT.

W 2022 r. amortyzacja nieruchomości mieszkalnych jest nadal możliwa na podstawie przepisu przejściowego – art. 74 ust.2 nowelizacji pod warunkiem nabycia lub wytworzenia nieruchomości przed 1 stycznia 2022 r.

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych i podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych mogą, nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2022 r., zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych będących odpowiednio budynkami mieszkalnymi, lokalami mieszkalnymi stanowiącymi odrębną nieruchomość, spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego lub prawem do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, nabytych lub wytworzonych przed dniem 1 stycznia 2022 r.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.

Od 1 stycznia 2023 r. profil PUE ZUS obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, od 1 stycznia 2023 r. wszyscy płatnicy składek mają ustawowy obowiązek posiadania profilu na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.

Do końca 2022 r. profil informacyjny PUE ZUS (zgodnie z art. 58 ust. 3 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa) są zobowiązani posiadać pracodawcy rozliczający składki za więcej niż 5 osób, ponieważ obowiązuje ich wymóg elektronicznego przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych.

Pracodawcy zatrudniający do 5 pracowników i nie posiadający profilu PUE ZUS, informują swoich pracowników pisemnie o konieczności dostarczenia do zakładu pracy wydruku zwolnienia lekarskiego, które lekarz wystawił w formie elektronicznej.

Od 1 stycznia 2023 r. wszyscy płatnicy składek, w tym pracodawcy zatrudniający
do 5 pracowników oraz ci przedsiębiorcy, którzy płacą składki tylko za siebie, są zobowiązani do przekazywania dokumentów niezbędnych do prowadzenia kont płatników składek i kont ubezpieczonych w formie elektronicznej.

Płatnicy składek, którzy nie posiadają profilu informacyjnego, zobowiązani są do założenia tego profilu w terminie do 30 grudnia 2022 r. W przypadku, gdy płatnik składek nie założy PUE ZUS do 30 grudnia 2022 r., wówczas Zakład Ubezpieczeń Społecznych założy profil informacyjny w terminie do 31 stycznia 2023 r. płatnikom składek, na kontach których na dzień 31 grudnia 2022 r. prowadzone są rozliczenia z tytułu składek.

Zatem na koniec stycznia 2023 r. wszyscy płatnicy składek będą posiadali swój profil na PUE ZUS.

Korzyści profilu PUE ZUS

PUE ZUS umożliwia załatwienie większości spraw związanych z ubezpieczeniami społecznymi w dowolnym miejscu i czasie. Przedsiębiorcy mogą składać wnioski do ZUS
i korzystać z bezpłatnej aplikacji ePłatnik przeznaczonej do obsługi dokumentów ubezpieczeniowych. Mogą też kontrolować stan swoich rozliczeń z ZUS, mają dostęp do zwolnień lekarskich swoich pracowników, mogą samodzielnie tworzyć elektroniczne dokumenty z danymi z ZUS i przekazywać je do innych instytucji (np. banku lub urzędu).

Założenie profilu PUE ZUS

Profil na PUE ZUS zakładany jest zawsze dla osoby fizycznej.

Płatnik składek – osoba fizyczna może założyć profil dla siebie lub udzielić pełnomocnictwa innej osobie (np. księgowej lub pracownikowi biura rachunkowego). Przedsiębiorcom, którzy prowadzą działalność jako osoba fizyczna, system automatycznie przypisze rolę płatnik do konta PUE ZUS, gdy dane w zakładanym profilu będą takie same jak te, które były podane w zgłoszeniu płatnika składek (np. NIP, PESEL).

Płatnik składek – osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej musi działać przez ustawowych lub statutowych przedstawicieli, ewentualnie udzielić pełnomocnictwa osobie fizycznej, np. swojemu pracownikowi lub pracownikowi biura rachunkowego.

Aby założyć profil na PUE ZUS należy :

1. Wejść na stronę zus.pl i kliknąć przycisk [Zarejestruj w PUE] (na górze strony).

2. Wybrać dla kogo zakładany jest profil – do wyboru jest rejestracja: [Dla Ciebie], [Dla przedsiębiorców] oraz [Dla firm]. Formularz rejestracyjny nieznacznie różni się
w zależności od dokonanego wyboru. Po wybraniu rejestracji [Dla przedsiębiorców], poza danymi osobowymi, należy wpisać również NIP.

3. Wybrać sposób rejestracji:

  • a) za pomocą metod z portalu login.gov.pl (profil zaufany, e-dowód, bankowość elektroniczna),
  • b) za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego,
  • c) za pomocą bankowości elektronicznej banku, który świadczy taką usługę wspólnie
    z ZUS (lista banków na zus.pl),
  • d) samodzielnie wypełnić formularz rejestracji.

4. Jeśli rejestracja następuje się za pomocą login.gov, kwalifikowanego podpisu elektronicznego i bankowości elektronicznej – lit. a)-c), część danych w formularzu rejestracji wypełnia się automatycznie. Metody te pozwalają również na potwierdzenie tożsamości, dlatego skorzystanie z nich nie wymaga wizyty w ZUS.

5. W przypadku korzystania  z formularza rejestracji należy wybrać przycisk [DO REJESTRACJI] i wypełnić wszystkie obowiązkowe pola. W ciągu 7 dni od rejestracji należy też potwierdzić swoją tożsamość w dowolnej placówce ZUS lub podczas e-wizyty. Na wizycie trzeba mieć ze sobą dokument tożsamości – dowód osobisty lub paszport.

Więcej informacji o rejestracji i logowaniu na PUE ZUS:

https://www.zus.pl/baza-wiedzy/biblioteka-zus/platforma-uslug-elektronicznych-krok-po-kroku/rejestracja-i-logowanie

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.