Pakiet zmian podatkowych określanych jako Polski Ład, który wszedł w życie 1 stycznia 2022 r., okazał się w wielu aspektach niedopracowany oraz niekorzystny dla płatników i podatników. Z tego powodu ustawodawca postanowił wycofać się z niektórych jego rozwiązań i wprowadzić nowe przepisy i to już w trakcie 2022 r. Zmiany wprowadza Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz.1265).

Część zmian na korzyść podatników obowiązuje z mocą wsteczną od 1 stycznia 2022 r..

Obniżenie stawki podatku z 17% do 12%

Nastąpiło kolejne obniżenie najniższej stawki podatkowej z 17% do 12% w pierwszym progu skali podatkowej do kwoty dochodów 120 000 zł rocznie.

Obniżona do 12% stawka podatkowa dotyczy wszystkich podatników, którzy uzyskują dochody opodatkowane według skali podatkowej, w tym również przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej.

Wskutek zmiany w  2022 r. podatek od dochodów w wysokości 120.000 zł (tj. na poziomie granicy przedziału skali podatkowej) wyniesie 10.800 zł, zamiast dotychczasowej kwoty 15.300 zł. Stąd podatnicy uzyskujący dochody co najmniej na tym poziomie, na nowej konstrukcji skali podatkowej z obniżoną stawką, zyskają w skali roku 4.800 zł. Niższy podatek będzie pobierany już na etapie ustalania zaliczek na podatek przez podatników (przedsiębiorcy na skali podatkowej) przy zastosowaniu 12% stawki, począwszy od zaliczek należnych za czerwiec 2022 r. albo za drugi kwartał 2022 r. (art.25 ust.2 ustawy nowelizującej).

Podatek według nowej stawki pracodawcy i inni płatnicy powinni uwzględniać dla wypłat wynagrodzeń dokonywanych  od 1 lipca 2022 r.

Na mocy przepisów przejściowych stawka 12% oraz nowa skala podatkowa są stosowane do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. (za cały rok podatkowy). Wynikająca z tego finalna korzyść – zwrot nadpłaty podatku – będzie odczuwalna dla podatników przy rozliczeniu podatku dochodowego za 2022 r.

Nowa kwota zmniejszająca miesięczne zaliczki

Od 1 stycznia 2022 r. roczna kwota wolna od podatku została podwyższona do 30.000 zł. Utrzymanie jej na niezmienionym poziomie i obniżenie stawki podatku do 12% oznacza, że kwota zmniejszająca podatek będzie niższa i wyniesie 3.600 zł (30 000 zł x 12%).

Konsekwencją nowej rocznej kwoty zmniejszającej podatek jest także zmiana wynikającej z niej kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki na podatek, która od 1 lipca 2022 r. wynosi 300 zł (zgodnie z wyliczeniem: 3.600 zł : 12 = 300 zł).

Od 1 lipca 2022 r. płatnicy, obliczając zaliczkę na podatek od dochodów (przychodów) osób zatrudnionych, powinni stosować kwotę zmniejszającą miesięczne zaliczki podatkowe w wysokości 300 zł (zamiast 425 zł).

Likwidacja tzw. ulgi dla klasy średniej

Ulga dla klasy średniej była nową preferencją stosowaną od 1 stycznia 2022 r. do pracowników i przedsiębiorców opodatkowanych skalą podatkową uzyskujących przychody w przedziale od 5.701 zł do 11.141 zł. Miała na celu obniżenie podstawy opodatkowania tak, aby zniwelować zniesienie możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Z uwagi na zakres podmiotowy wspomnianej ulgi oraz skomplikowany algorytm, który ustanowiono do jej obliczania, preferencja ta od początku budziła kontrowersje.

Płatnicy przy obliczaniu zaliczek na podatek od dochodów pracowniczych uzyskanych od 1 lipca 2022 r. nie powinni stosować tej ulgi.

Uchylenie podwójnego obliczania zaliczek na podatek dochodowy

Od 1 lipca 2022 r. płatnicy nie muszą już odkładać w czasie momentu poboru części zaliczek podatkowych, a zatem ustalać ich w dwóch wysokościach (według przepisów obowiązujących do 31 grudnia 2021 r. i od 1 stycznia 2022 r.) i pobierać niższej należności podatkowej. Regulacja ta została bowiem uchylona.

Nowe przepisy stanowią, że płatnicy nie muszą pobierać i odprowadzać do urzędu skarbowego niepobranej do 30 czerwca 2022 r. tej części zaliczki, która nie została pobrana ze względu na niewystąpienie tzw. ujemnej różnicy umożliwiającej pobranie wcześniej odroczonej zaliczki.

Ewa Stolarczyk, ABAK S.A.